همه چیز درباره نت های موسیقی + آموزش کامل نت خوانی

یکی از اولین قدم‌هایی که هنگام یادگیری موسیقی باید برداشت، یادگیری تمام انواع نت‌های موسیقی است. دانستن نام همه این نت‌ها، همراه با ارزش زمانی آن‌ها، نحوه کشیدن آن‌ها و نام اجزای نت‌ها، کلید توانایی نت خوانی موسیقی است. در این پست، ما برای کمک به شما در یادگیری خواندن نت موسیقی، تمام این انواع نت‌ها را در موسیقی پوشش خواهیم داد. بیایید شروع کنیم.

نت های موسیقی چیست؟

یک نت موسیقی نامی است که به بلندی صدا (زیر و بم) مرتبط با لرزش صوتی خاصی داده می شود. موسیقی غربی از دوازده نت موسیقی استفاده می کند که به شرح زیر هستند:

• دو
• دو دیز / ر بمل
• ر
• ر دیز / می بمل
• می
• فا
• فا دیز / سل بمل
• سل
• سل دیز / لا بمل
• لا
• لا دیز / سی بمل
• سی

سی دیز	لا دیز	سل دیز	فا دیز	می دیز	ر دیز	دو دیز	فارسی
B sharp	A sharp	G sharp	F sharp	E sharp	D sharp	C sharp	انگلیسی
سی بمل	لا دیز	سل بمل	فا بمل	می بمل	ر بمل	دو بمل	فارسی
B flat	A flat	G flat	F flat	E flat	D flat	C flat	انگلیسی

در جایی که دو نت با هم ذکر شده اند (مثلا دو دیز / ر بمل)، هر دوی این نام ها نشان دهنده یک صدای واحد هستند. اسم نت بسته به “گامی” که در آن قرار دارید تغییر می کند. برای مثال، دو دیز نتی است که در گام لا ماژور پیدا می شود. همان صدای دقیق را می توان در گام سی بمل مینور شنید، با این حال در آنجا به آن ر بمل گفته می شود.

یک اکتاو چیست؟

این نت ها در سراسر اکتاوها پخش شده اند. تمام نت ها به ترتیب در یک اکتاو خاص ظاهر می شوند و سپس الگو در اکتاو جدیدی تکرار می شود. در یک پیانوی استاندارد با ۸۸ کلید، پایین ترین نت لا صفر (A0) نامیده می شود. این یعنی نت “لا” در اکتاو صفر است. یک اکتاو بالاتر از آن لا1 است که نت “لا” در اکتاو اول می باشد.

بالاترین نت روی پیانو دو 8 (C8) نامیده می شود. یعنی نت “دو” در اکتاو هشتم.

کلیدهای سیاه روی پیانو نت های “Slash” (مایل / مورب) را در لیست بالا نشان می دهند (دو دیز / ر بمل، ر دیز / می بمل و غیره). نام آنها بسته به گامی که در آن نواخت می کنید متفاوت است.

انواع مختلف نت های موسیقی

یک نتی که اغلب از سایر نت های موسیقی متمایز می شود “دو میانی” است. این همچنین به عنوان C4 شناخته می شود – نت دو در اکتاو چهارم. به آن «دو میانی» می گویند زیرا درست در وسط صفحه کلید پیانو و همچنین درست در وسط محدوده ای که در اکثر قطعات موسیقی استفاده می شود، قرار دارد.

دو میانی، “ریشه” گام دو ماژور است، زیرا این اساسی ترین گام در موسیقی غربی است که فاقد دیز یا بمل است. نت های آن به سادگی عبارتند از: دو – ر – می – فا – سل – لا – سی. سپس یک اکتاو جدید را با شروع از دو آغاز می کند.

چرا دو میانی (C4) مهم است؟

کلید سل و کلید فا هر کدام دارای ده خط هستند، و فضای بین آنها را می توان خط یازدهم در نظر گرفت، که بین این دو قرار دارد و جایی است که دو میانی واقع شده است. هنگام نواختن موسیقی، دو میانی به عنوان راهنما عمل می کند زیرا به نوازندگان کمک می کند تا دستان خود را روی کلاویه پیانو قرار دهند.

دو میانی به عنوان یک مرز مشخص بین نت هایی که با دست چپ نواخته می شوند و نت هایی که با دست راست نواخته می شوند عمل می کند. بسیاری از موسیقی های غربی و آهنگ های پیانو با دو میانی شروع می شوند.

پیدا کردن دو میانی روی یک کیبورد الکترونیکی کمی متفاوت است زیرا 88 کلید ندارد. نوازنده باید بسته به اندازه کیبورد، از سمت چپ شروع کند و کلیدها را بشمارد تا موقعیت دو میانی را پیدا کند.

• اگر کیبورد 88 کلید داشته باشد، دو میانی، C4 است.
• اگر کیبورد 76 کلید داشته باشد، دو میانی، C3 است.
• اگر کیبورد 61 کلید داشته باشد، دو میانی، C3 است.
• اگر کیبورد 49 کلید داشته باشد، دو میانی، C3 است.

کوک کنسرت چیست؟

نت “دو” در همه سازها یکسان به صدا در نمی آید. اکثر سازها روی “کوک کنسرت” تنظیم شده اند و نت “دو” در همه آن سازها یکسان به نظر می رسد.

پیانو در کوک کنسرت است: همچنین اکثر اعضای خانواده ساز زهی چنین هستند. برخی از سازهای بادی چوبی مانند ابوا و فلوت در کوک کنسرت هستند. همینطور با برخی از سازهای برنجی و سازهای کوبه ای. و صدای انسان در کوک کنسرت است.

سازهای ترانسپوز یا انتقالی چیست؟

سازهایی که در کوک کنسرت نیستند، سازهای ترانسپوز نامیده می شوند. هنگامی که این نت ها “دو” را می نوازند، صدایی شبیه “دو” پیانو ندارند. برای مثال، نوعی ترومپتی که توسط اکثر نوازندگان جاز و پاپ استفاده می شود. این ترومپت “ساز سی بمل” نامیده می شود، به این معنی که وقتی نوازنده ترومپت “دو” می نوازد، صدایی شبیه “سی بمل” پیانو ایجاد می کند. فرنچ هورن یک “ساز فا” است – هنگامی که “دو” را می نوازد، شبیه “فا” پیانو به صدا در می آید.

این موضوع با این واقعیت که نسخه های مختلف یک ساز باهم کوک متفاوتی دارند، حتی پیچیده تر می شود. برای مثال، ساکسیفون های تنور و سوپرانو سازهای سی بمل هستند، اما ساکسیفون های آلتو و باریتون سازهای می بمل هستند. یک آهنگساز ماهر باید از این ترانسپوزها آگاه باشد و بر اساس آن قطعه را بنویسد. در غیر این صورت، سازها به شدت ناکوک به صدا در می آیند!

نام نت‌های موسیقی و ارزش زمانی آن‌ها

هنگام نواختن موسیقی، نوازنده باید بداند که هر صدا را برای چه مدت باید بنوازد. آهنگسازان این موضوع را با استفاده از نمادهای مختلفی به نام نت به آن‌ها می‌ گویند. بیایید نگاهی به برخی از انواع نت‌های موسیقی بیندازیم که برای یادگیری خواندن نت موسیقی حتما باید آن‌ها را بشناسید.

نت کامل (Whole Note) یا نت گرد

اولین نت، «نت گرد» نامیده می‌شود، یا به اصطلاح انگلیسی، «سمی‌بریو». شکل آن شبیه یک بیضی کوچک شبیه عدد صفر یا حرف O است. زمانی که شروع به نوشتن موسیقی می‌کنید، این یک تصور خوب برای به خاطر سپردن شکل نت است. قسمت بیضی شکل نت را سرِ نت (Notehead) می‌نامیم. یک نت کامل، ارزشی معادل چهار ضرب دارد. یعنی زمانی که یک نت کامل می‌نوازیم، تا شماره چهار می‌شماریم و در همان حال نت را نگه می‌داریم.

نت سفید (Half Note) یا مینیم (Minim)

دومین نتی که بررسی می‌کنیم، «نت سفید» یا «مینیم» نامیده می‌شود. این نت شبیه به نت گرد است، اما خطی از سمت راست سر نت خارج می‌شود. این خط را «استم یا ساقه» می‌نامیم. ساقه، ارزش نت را نصف می‌کند؛ بنابراین یک نت سفید، ارزشی معادل دو ضرب دارد. یعنی زمانی که یک نت سفید می‌نوازیم، تا شماره دو می‌شماریم، که نصفِ مدت زمان نت کامل است.

نت سیاه (Quarter Note) یا کروشه (Crochet)

سومین نت، «سیاه» یا «کروشه» نامیده می‌شود. این نت شبیه به نت سفید است، اما سر نت آن سیاه‌رنگ است. این باعث می‌شود ارزش نت دوباره نصف شود؛ بنابراین یک نت سیاه، ارزشی معادل یک ضرب دارد، که نصفِ مدت زمانِ نت سفید است.

نت چنگ (Eighth Note) یا کوئیور (Quaver)

این نت، «چنگ» یا «کوئیور» نامیده می‌شود. این نت شبیه به نت سیاه است، اما دُم کوچکی نیز از کنار ساقه آن خارج می‌شود. این دم را همچنین پرچم (Flag) یا قلاب (Hook) می‌نامند. دم، ارزش نت را دوباره نصف می‌کند؛ بنابراین یک نت چنگ، ارزشی معادل نصف ضرب دارد، که نصفِ مدت زمانِ نت سیاه است.

نت دولاچنگ (Sixteenth Note) یا سمی‌کوئیور (Semiquaver)

بعد از نت چنگ، به نت دولا چنگ یا سمی‌کوئیور می‌رسیم. این نت شبیه به نت چنگ است، اما دو دم از ساقه آن خارج می‌شود. این یعنی ارزش آن نصفِ یک نت چنگ است، بنابراین معادل یک چهارمِ ضرب می‌باشد.

نت سه لا چنگ (Thirty Second Note) یا دمی‌کوئیور (Demisemiquaver)

حالا به نت سه لا چنگ یا دمی‌کوئیور می‌رسیم. همانطور که می‌بینید، این نت سه دم دارد (یکی بیشتر از دولاچنگ). ارزش یک نت سه لاچنگ، نصفِ یک دولاچنگ است، بنابراین معادل یک هشتمِ ضربِ یک نت سیاه می‌باشد.

نت های دیگر

این‌ها نت‌های اصلی‌ هستند که در نت‌نویسی موسیقی با آن‌ها برخورد می‌کنید و از آن‌ها استفاده می‌کنید، اما نت‌های کوتاه‌تر و بلندتر هم وجود دارند.

نت چهارلا چنگ (Sixty-Fourth Note) یا همیدمی کوئیور (Hemidemisemiquaver)

نت چهارلا چنگ یا همیدمی‌کوئیور (می‌دانم اسم سختی دارد!) شبیه نت سه لا چنگ است، اما یک دم اضافه هم دارد. با این حال، این نت بسیار نادر است، پس زیاد نگران یادگیری‌اش نباشید!

نت‌های حتی کوتاه‌تری هم از این وجود دارند، مانند نت هشت لا چنگ یا سمی‌همیدمی‌کوئیور و نت شانزده لا چنگ یا دمی‌همیدمی‌کوئیور، اما من به آن‌ها نمی‌پردازم چون بسیار بسیار نادر هستند.

نت کامل دوبل

علاوه بر نت‌های معمولی، نوعی نت به نام «نت کامل دوبل» نیز وجود دارد. این نت معادل هشت ضرب است، یعنی دو برابر یک نت کامل. این نت نسبتاً نادر است و تنها در بعضی از کسر میزان ها (Time Signatures) دیده می‌شود.

درخت نت های موسیقی

گاهی اوقات، ارزش زمانی نت‌ها را به شکل یک درخت یا هرم نشان می‌دهند. این شکل، «درخت نت‌های موسیقی» نامیده می‌شود و راهی عالی برای تجسم ارتباط بین تمام ارزش‌های زمانی نت‌ها است.

ساقه نت

علاوه بر اینکه ساقه نت های موسیقی می‌توانند به سمت بالا اشاره کنند، می‌توانند به سمت پایین نیز اشاره داشته باشند. زمانی که ساقه نت به سمت بالا اشاره می‌کند، از سمت راست سر نت (Notehead) خارج می‌شود. اما زمانی که ساقه نت به سمت پایین اشاره می‌کند، از سمت چپ سر نت خارج می‌شود.

با اینکه ساقه ها می‌توانند به طرف بالا یا پایین اشاره کنند، اما برای اینکه جهت درستی را انتخاب کنیم، باید چند قانون را بدانیم. در نوشته‌ای دیگر در رابطه با نت‌ها روی حامل نت (Staff) به نکاتی در این مورد اشاره کرده‌ام. مهم‌ترین نکته، قرارگیری همیشگی ساقه نت در سمت درست سر نت است.

پرچم نت

پرچم نت کمی متفاوت از دم نت‌هایی (Tails) مانند چنگ و دولا چنگ عمل می‌کند. پرچم نت، صرف نظر از اینکه به سمت بالا یا پایین اشاره کند، همیشه از سمت راست خط حامل نت خارج می‌شود.

راهی برای به خاطر سپردن این نکته این است که پرچم‌ها همیشه جهت موسیقی را دنبال می‌کنند. به عبارت دیگر، ما موسیقی را از چپ به راست می‌خوانیم. بنابراین، پرچم‌های نت همیشه به جهت موسیقی، یعنی به سمت راست، اشاره می‌کنند.

اتصال نت‌ها با خط اتحاد (Beam)

زمانی که دو نت یا بیشتر با دم (مانند چنگ یا شانزدهم) در کنار هم قرار می‌گیرند، دم‌های آن‌ها را با یک خط اتحاد (Beam) بین بالای خط حامل نت‌هایشان به هم وصل می‌کنیم. این کار به خواندن نت‌ها توسط نوازندگان کمک می‌کند. بیایید نحوه‌ اتصال چنگ‌ها را با هم بررسی کنیم.

اتصال چنگ ها

زمانی که چنگ‌ها را با هم متصل می‌کنیم، ساقه آن‌ها را با استفاده از دم‌هایشان به هم وصل می‌کنیم. برای مثال، دو نت چنگ به تنهایی به شکل زیر نوشته می‌شوند:

قوانین و قراردادهای زیادی در مورد تعداد چنگ هایی که می‌توانیم با هم متصل کنیم، وجود دارد.

اتصال دولاچنگ ها

این کار با دولاچنگ ها نیز به همین صورت عمل می‌کند، اما به جای اینکه از یک خط اتحاد (شاهین) بین ساقه ها استفاده کنیم، از دو خط اتحاد استفاده می‌کنیم. علت این موضوع این است که دولاچنگ ها دو دم دارند.

برای نت‌های سه لا چنگ و چهارلا چنگ، تنها کافی است بسته به تعداد دم‌هایی که نت دارد، یک یا دو خط اتحاد دیگر اضافه کنیم.

ترکیب چنگ‌ها و دولا چنگ ها

همچنین می‌توانیم ترکیبی از چنگ و دولا چنگ را با خط اتحاد به هم وصل کنیم. برای مثال:

 

نت‌های نقطه دار

بعضی مواقع، آهنگساز در هنگام نوشتن موسیقی، ممکن است بخواهد نت را کمی طولانی‌تر از ارزش زمانی اصلی‌اش بنوازد. در این مواقع، می‌توانیم از یک نت نقطه دار برای افزایش طول مدت نت استفاده کنیم.

این نقطه که بعد از سر نت قرار می‌گیرد، باعث می‌شود ارزش زمانی نت به اندازه‌ نصفِ ارزش اصلی‌اش افزایش پیدا کند. برای مثال، یک نتِ سفید نقطه دار، معادل است با یک نت سفید به اضافه یک نت سیاه:

یا یک نتِ چنگِ نقطه دار، معادل است با یک نت چنگ به اضافه یک نت دولاچنگ.

با این حال، نمی‌توانیم یک نت نقطه‌دار را از روی خط حامل نت به خط بعدی منتقل کنیم. اگر بخواهیم نت‌‌ها از روی خط حامل به خط بعدی منتقل شوند، از نت کشیده استفاده می‌کنیم که در ادامه به آن می‌پردازیم.

نت کشیده

نت کشیده یک خط اریب است که دو نت هم‌صدا و مجاور را به هم وصل می‌کند. شکل ظاهری آن به صورت خط موربی است که در تصویر زیر می‌بینید.

زمانی که یک نت کشیده می‌بینید، به این معنی است که ارزش زمانی نت‌ها با هم جمع می‌شوند تا یک نت طولانی‌تر را تشکیل دهند. برای مثال، دو نت سفید که با هم کشیده شده‌اند، معادل یک نت کامل هستند:

دو نت سیاه که با هم کشیده شده‌اند، معادل یک نت سفید هستند:

نت‌هایی که با هم کشیده می‌شوند، لزوما نباید ارزش زمانی یکسانی داشته باشند. شما می‌توانید یک نت سیاه را به یک نت چنگ، یا یک نت سفید را به یک نت سیاه، و غیره متصل کنید.

سکوت و زمان‌های بدون نواختن

موسیقی فقط در مورد صدا نیست. گاهی اوقات، عدم نواختن یک نت به اندازه‌ نواختن آن اهمیت دارد. برای تمام انواع نت‌های موسیقایی‌ که تا الان بررسی کردیم، نماد معادلی وجود دارد که به نوازنده می‌گوید نواختن را متوقف کند و سکوت کند. این نمادها را «سکوت» (Rest) می‌نامیم.  علامت سکوت بسته به نوع سکوت، بالای خط وسط حامل یا پایین آن قرار می گیرد. انواع رایج عبارتند از:

• سکوت کامل: مستطیلی که شبیه یک کلاه لبه دار وارونه است، در زیر خط وسط حامل قرار می گیرد.
• سکوت سفید: مستطیلی که شبیه یک کلاه است، بالای خط وسط حامل قرار می گیرد.
• سکوت سیاه: علامتی شبیه به عدد ۷ که از خط وسط حامل بالاتر می رود.
• سکوت چنگ: علامتی شبیه به عدد ۷ که همراه با یک پرچم بالای خط وسط حامل قرار می گیرد.
• سکوت دولا چنگ: علامتی شبیه به سکوت چنگ است، اما با دو پرچم. این علامت نیز بالای خط وسط حامل قرار می گیرد.

نت های زینت در موسیقی

نت های زینتی موسیقی راهی برای نوشتن نت‌نگاری‌های پیچیده‌تر با نمادهای ساده است. از آن‌ها برای تزیین موسیقی و جذاب‌تر کردن آن با جزئیات و شخصیت خاص استفاده می‌شود. انواع مختلفی از تزئینات وجود دارد، مانند قلاب، تریل، آچاکاتورا و چند مورد دیگر.

تریپلِت یا تریوله (triplet) چیست؟

نوع دیگری از نت‌هایی که ممکن است ببینید، گروهی از نت‌ها است که عدد ۳ بالای آن‌ها نوشته شده است. این نت‌ها با عدد ۳ که روی آن‌ها نوشته شده، نوعی توپلت به نام «تریپلِت» یا «تریوله» هستند. ما از تریپلِت برای تقسیم نت‌ها به سه قسمت مساوی استفاده می‌کنیم.

دوپلت یا دوئوله (Duplet) چیست؟

همچنین نوع دیگری از توپلت به نام «دوپلت» یا «دوئوله» وجود دارد. دوئوله مانند تریوله کار می‌کند، اما روشی برای نواختن دو نت به جای سه نت است.

اکثر مردم تمرکز خود را بر حفظ کردن تمام نت‌ها می‌گذارند و فکر می‌کنند قبل از شروع به نواختن موسیقی، باید همه آن‌ها را بلد باشند. این تصور کاملا اشتباه است. به نظر من بهترین راه برای یادگیری واقعیِ خواندن نت و یادگیری تمام نت‌ها، تمرین مداوم است. هرچه بیشتر در خواندن نت‌ها تمرین کنید، تشخیص آن‌ها برایتان طبیعی‌تر می‌شود.

آیا تا به حال آهنگی را از رادیو شنیده اید و فکر کرده اید، یادگیری نواختن این آهنگ واقعا جالب خواهد بود، جالب است که نت های موسیقی آن چیست؟ آیا دوستانی دارید که ساز می نوازند و می خواهید به آنها ملحق شوید؟ آیا می خواهید دانش هنری کلی خود را گسترش دهید؟ خب، یادگیری اصول اولیه نت خوانی می تواند به شما در رسیدن به همه این موارد کمک کند، و در مدت زمان کوتاه تری از آنچه فکر می کنید!

در ساده‌ترین حالت، موسیقی زبانی درست مانند خواندن با صدای بلند از روی کتاب است. نمادهایی که روی صفحات نت موسیقی می بینید صدها سال است که استفاده می شود. آنها زیر و بم، سرعت و ریتم آهنگی را که منتقل می کنند، و همچنین بیان و تکنیک هایی را که یک نوازنده برای نواختن قطعه استفاده می کند، نشان می دهند. نت های موسیقی را به عنوان حروف، میزان ها را به عنوان کلمات، عبارت ها را به عنوان جملات و غیره در نظر بگیرید. یادگیری نت خوانی واقعا دنیای کاملا جدیدی را برای کشف باز می کند!

با مقدمه گام به گام ما برای نت خوانی همراه باشید، و با کمی تمرین، در کمترین زمان همراه با موسیقی نواخته خواهید شد. برای پیدا کردن برخی ابزار رایگان و تنظیمات نت موسیقی برای کمک به یادگیری، تا انتها مطالعه کنید.

روش نت خوانی موسیقی

گام ۱: نمادهای پایه نت‌نگاری را یاد بگیرید

موسیقی از نمادهای مختلفی تشکیل شده است که اساسی‌ترین آنها حامل، کلیدها و نت‌ها هستند. تمام قطعات موسیقی این اجزای اساسی را دارند و برای یادگیری نت خوانی، ابتدا باید خودتان را با این اصول اولیه آشنا کنید.

حامل (خطوط حامل)

حامل از پنج خط و چهار فاصله تشکیل شده است. هر یک از این خطوط و هر یک از این فواصل، نماینده یک حرف متفاوت است که به نوبه خود نشان‌دهنده یک نت است. نت‌های نوشته شده در پارتیتور که با خطوط و فواصل نشان داده می‌شوند، از لا تا سل نامگذاری شده‌اند و توالی نت‌ها به ترتیب حروف الفبا روی حامل بالا می‌رود.

کلید سل

دو کلید اصلی وجود دارند که باید با آنها آشنا شوید. اولین کلید، کلید سل است. کلید سل دارای حرف G تزئینی در سمت چپ است. حلقه داخلی G، خط «سل» را روی حامل احاطه می کند. کلید سل، فواصل بالاتر موسیقی را نت‌نگاری می‌کند، بنابراین اگر ساز شما زیر و بم بالایی مانند فلوت، ویولن یا ساکسیفون داشته باشد، نت‌نوشت شما با کلید سل نوشته شده است. نت‌های بالاتر روی کیبورد نیز روی کلید سل نت‌نگاری می‌شوند.

ما از حروف ربطی رایج برای به خاطر سپردن نام نت‌ها برای خطوط و فواصل کلید سل استفاده می‌کنیم. برای خطوط، جمله (موسم سلامت سیما را فراخوان) را برای به خاطر سپردن نت‌های می، سل، سی، ر، فا به یاد می‌آوریم. به طور مشابه، برای فواصل، جمله (فکر لطیف در موسیقی) را برای به خاطر سپردن نت های فا، لا، دو، می را به یاد می‌آوریم.

کلید فا

خط بین دو نقطه کلید فا، خط «F» روی حامل کلید فا است و همچنین به عنوان کلید فا شناخته می‌شود. کلید فا، فواصل پایین‌تر موسیقی را نت‌نگاری می‌کند، بنابراین اگر ساز شما زیر و بم پایین‌تری مانند باسون، توبا یا ویولنسل داشته باشد، نت‌نوشت شما با کلید فا نوشته شده است. نت‌های پایین‌تر روی کیبورد شما نیز در کلید فا نت‌نگاری می‌شوند.

یک روش رایج برای به خاطر سپردن نام نت‌ها برای خطوط کلید فا عبارت است از: (سوسن سیاه راه فصل لطیف) سل، سی، ر، فا، لا و برای فواصل: (لالایی دلنشین مادر سوسن) لا، دو، می، سل استفاده می شود.

نمادها و نت‌های موسیقی روی حامل

نت‌هایی که روی حامل قرار می‌گیرند، به ما می‌گویند کدام نت را روی ساز خود بنوازیم و برای چه مدت آن را بنوازیم. هر نت سه قسمت دارد: سر نت، ساقه و شکل پرچم.

تمام نت‌های موسیقی یک سر نت دارند که می‌تواند سیاه (توپر) یا سفید (خالی) باشد. محل قرارگیری سر نت روی حامل (روی خط یا فاصله) مشخص می‌کند که کدام نت را باید بنوازید. گاهی اوقات، سر نت‌ها بالای خطوط و فواصل پنج‌گانه حامل قرار می‌گیرند. در چنین حالتی، خطی به نام خط کمکی (ledger line) از بالای سر نت یا زیر آن عبور داده می‌شود تا نت مورد نظر برای نواختن را مشخص کند، همانطور که در نت‌های سی و دو (B و C) بالا نشان داده شده است.

ساقه نت خط نازکی است که از بالا یا پایین سر نت امتداد می‌یابد. این خط در صورت بالا رفتن از سمت راست و در صورت پایین آمدن از سمت چپ امتداد پیدا می‌کند. جهت خط روی نحوه نواختن نت تأثیری نمی‌گذارد، بلکه به نت خوانی آسان‌تر در عین حال که به آن‌ها اجازه می‌دهد به درستی روی حامل قرار بگیرند، کمک می‌کند. به طور کلی، هر نتی که روی خط «سی» حامل یا بالاتر از آن قرار دارد، ساقه رو به پایین دارد و نت‌های زیر خط «سی» ساقه رو به بالا دارند.

پرچم نت علامت خمیده‌ای در سمت راست ساقه نت است. هدف آن نشان دادن مدت زمان نگه داشتن یک نت است. در ادامه خواهیم دید که چگونه یک پرچم واحد، مدت زمان نت را کوتاه می‌کند، در حالی که چندین پرچم می‌توانند آن را حتی کوتاه‌تر کنند.

حالا که اجزای هر نت را شناختید، نگاه دقیق‌تری به سرهای نت توپر و خالی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، می‌اندازیم. پر یا خالی بودن سر نت، ارزش نت یا مدت زمانی که نت باید نگه داشته شود را به ما نشان می‌دهد. با یک سر نت بسته به همراه ساقه شروع کنید. این نت سیاه ماست که معادل یک ضرب است. سر نت خالی به همراه ساقه یک نت چنگی است که دو ضرب طول می‌کشد. یک نت خالی که شبیه حرف «O» بدون ساقه است، یک نت گرد است و به مدت چهار ضرب نگه داشته می‌شود.

راه‌های دیگری برای افزایش طول نت وجود دارد. برای مثال، نقطه‌ای که بعد از سر نت قرار می‌گیرد، نیمی از مدت زمان آن نت را به آن اضافه می‌کند. بنابراین، یک نت سفید با نقطه معادل یک نت سفید و یک نت سیاه است؛ یک نت سیاه با نقطه معادل یک نت سیاه به اضافه یک نت چنگ است. همچنین می‌توان از خط اتحاد برای افزایش طول نت استفاده کرد. دو نتی که با خط اتحاد به هم وصل شده‌اند، باید به اندازه ارزش هر دو نت با هم نگه داشته شوند و خط اتحاد به طور معمول برای نشان دادن نت‌های کششی که از خطوط حامل عبور می‌کنند، استفاده می‌شود.

همچنین ممکن است برعکس اتفاق بیفتد. ما می‌توانیم مدت زمانی که یک نتی که باید نگه داشته شود را نسبت به نت سیاه کوتاه‌تر کنیم. نت‌های سریع‌تر با پرچم‌ها (مانند مواردی که در بالا ذکر شد) یا با خط اتحاد بین نت‌ها نشان داده می‌شوند. هر پرچم، ارزش نت را نصف می‌کند، بنابراین یک پرچم نشان دهنده ۱/۲ از یک نت سیاه، یک پرچم دوبل آن را به ۱/۴ از یک نت سیاه و الی آخر نصف می‌کند. خطوط اتحاد نیز همین کار را انجام می‌دهند در حالی که به ما امکان می‌دهند نت‌ها را واضح‌تر بخوانیم و نت‌نگاری را خلوت‌تر نگه داریم. همانطور که می‌بینید، در نحوه شمردن نت‌های چنگ و دولاچنگ تفاوتی وجود ندارد. برای دیدن اینکه چگونه خطوط اتحاد نت‌ها را سازماندهی می‌کنند، نت آهنگ «Alouette» را دنبال کنید!

اما وقتی هیچ نتی برای هر ضرب وجود ندارد چه اتفاقی می‌افتد؟ ساده است، ما از سکوت استفاده می‌کنیم! سکوت، درست مانند یک نت، به ما نشان می‌دهد که بر اساس شکل آن باید چه مدت نگه داشته شود. ببینید چگونه سکوت‌های کامل و سیاه در آهنگ «Here We Go Looby-Loo» استفاده می‌شوند.

علائم تغییر دهنده

 نت‌های موسیقی می‌توانند با استفاده از علائم تغییر دهنده (اکسیدنتال) زیر و بم آن‌ها تغییر داده شوند. اگر تمام نت‌ها را بدون علامت تغییر دهنده بنویسیم، گام دو ماژور یا همه کلیدهای سفید روی پیانو را بدست می‌آوریم.

برای استفاده از نت‌های دیگر (مانند کلیدهای سیاه) نیاز به افزودن علائم تغییر دهنده داریم. بیایید انواع مختلف علائم تغییر دهنده و چگونگی تأثیر آنها بر زیر و بم نت‌های مختلف را بررسی کنیم.

علامت دیز (♯): این علامت نت را یک نیم‌پرده به بالا می‌برد. روی کیبورد پیانو معادل یک نت بالاتر است. می‌توانید آن را با این نکته به خاطر بسپارید که دیز نت را به راست روی کیبورد منتقل می‌کند. برای مثال، نت دو با دیز به دو دیز (C♯) تبدیل می‌شود.

در نت‌نویسی این نت‌ها به شکل زیر نشان داده می‌شوند:

علامت بمل (♭): این علامت نت را یک نیم‌پرده به پایین می‌برد. می‌توانید آن را با این نکته به خاطر بسپارید که بمل نت را به چپ روی کیبورد منتقل می‌کند. برای مثال، نت سی به سی بمل (B♭) تبدیل می‌شود. روی پیانو نت‌های مذکور به صورت زیر خواهند بود:

که در نت‌نویسی به صورت زیر نشان داده می‌شوند:

گام دوم: گرفتن ریتم

برای نواختن موسیقی، باید متر یا همان ضرب را که هنگام رقصیدن، دست زدن یا ضربه زدن پا همراه با آهنگ استفاده می‌کنید، بدانید. هنگام نت خوانی، متر شبیه یک کسر با یک عدد بالا و یک عدد پایین نشان داده می‌شود. ما این را علامت کسر میزان آهنگ می‌نامیم. عدد بالا به شما می‌گوید که چند ضرب در هر میزان (فاصله بین هر خط عمودی که خط حامل را به بخش‌هایی تقسیم می‌کند) وجود دارد. عدد پایین ارزش زمانی (طول) هر ضرب را به شما می‌گوید.

در مثال بالا، علامت میزان ۴/۴ است، به این معنی که در هر میزان چهار ضرب وجود دارد و هر نت سیاه یک ضرب را دریافت می‌کند. 

در مثال زیر، علامت میزان ۳/۴ است، به این معنی که در هر میزان سه ضرب وجود دارد و هر نت سیاه یک ضرب را دریافت می‌کند. 

نگاهی دوباره به مثال‌های بالا بیندازیم. توجه کنید که حتی با وجود اینکه علامت میزان ۴/۴ در آهنگ «Twinkle, Twinkle Little Star» خواستار چهار ضرب در هر میزان است، اما در میزان دوم چهار نت وجود ندارد. دلیل این است که شما دو نت سیاه و یک نت سفید دارید که با هم برابر چهار ضرب می‌شوند.

علاوه بر ارزش نت‌ها و علامت میزان شما، آخرین بخش برای حس کردن ریتم، دانستن تمپو است که با ضرب در دقیقه تعریف می‌شود. تمپو به شما می‌گوید که یک قطعه چقدر باید سریع یا آهسته نواخته شود و اغلب در بالای یک قطعه نت‌نوشت نشان داده می‌شود. به عنوان مثال، تمپوی ۶۰ ضربی در دقیقه (BPM) به این معنی است که شما هر دقیقه ۶۰ عدد از نت‌های مشخص شده را یا هر ثانیه یک نت را اجرا می‌کنید. به همین ترتیب، تمپوی ۱۲۰ سرعت را به دو نت در هر ثانیه دو برابر می‌کند. همچنین ممکن است در بالای پارتیتور خود کلمات ایتالیایی مانند «لارگو» (آهسته)، «آلگرو» (سریع) یا «پرستو» (خیلی سریع) را ببینید که نشان‌دهنده تمپوهای رایج هستند. نوازندگان از ابزاری به نام مترونوم برای حفظ تمپو هنگام تمرین یک قطعه جدید استفاده می‌کنند. 

گام سوم: نواختن ملودی

تبریک می‌گوییم، شما تقریباً در مسیر نت خوانی هستید! در مرحله بعد، بیایید به گام‌ها نگاه کنیم. گام از هشت نت متوالی تشکیل شده است. برای مثال، گام دو ماژور از نت‌های دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، دو تشکیل شده است. فاصله بین نت اول گام دو ماژور و نت آخر، نمونه‌ای از یک اکتاو است. ما تمرین گام دو ماژور را تا حد امکان توصیه می‌کنیم، زیرا دانستن آن یادگیری سایر گام‌های ماژور را آسان‌تر می‌کند. هر یک از نت‌های گام دو ماژور با یک کلید سفید روی کیبورد شما مطابقت دارد. در اینجا نحوه نمایش گام دو ماژور روی حامل و نحوه مطابقت آن با کلیدهای روی کیبورد شما آمده است:

توجه کنید که با بالا رفتن نت‌ها روی حامل و حرکت به سمت راست روی کیبورد، زیر و بم نت‌ها بالاتر می‌رود. اما کلیدهای سیاه چطور؟ از نظر موسیقی، نت های کامل یا پرده ها بین حروف نت، صداهایی را که ما می‌توانیم روی سازهایمان تولید کنیم محدود می‌کنند. بیایید به گام دو ماژور که به تازگی یاد گرفته‌اید نگاه کنیم. فاصله بین کلیدهای دو و رِ در گام دو ماژور، یک پرده کامل است. با این حال، فاصله بین کلیدهای می و فا در گام دو ماژور، یک نیم پرده است. آیا تفاوت را می‌بینید؟ بین کلیدهای می و فا کلید سیاه وجود ندارد، بنابراین آنها فقط نیم پرده با هم فاصله دارند.

هر گام ماژور الگوی مشابهی دارد: پرده-پرده-نیم‌پرده-پرده-پرده-پرده-نیم‌پرده.

انواع گام‌های دیگری نیز وجود دارد که هر کدام صدای منحصربه‌فردی دارند، مانند گام‌های مینور، گام‌های مودال و موارد دیگر که بعداً با آن‌ها آشنا خواهید شد. فعلاً فقط روی گام‌های ماژور و الگوی گام ماژور تمرکز کنیم. دوباره به گام دو ماژور روی کیبورد زیر نگاه کنید.

نیم‌پرده‌ها (یا نیم‌گام‌ها) روی کیبورد به ما امکان می‌دهند تا تنوع بی‌نهایتی از صداها را در موسیقی بنویسیم. دیز (♯)، به معنای این است که نت یک نیم‌پرده (یا نیم‌گام) بالاتر از سر نت سمت راست خود در نت‌نوشت است. برعکس، بمل (♭)، به معنای این است که نت یک نیم‌پرده پایین‌تر از سر نت سمت راست خود است. در تصویر کیبورد و حامل نت‌نویسی‌شده در زیر، که هر نیم‌پرده بین نت‌های دو و می را نشان می‌دهد، توجه کنید که استفاده از دیز یا بمل یک نت بستگی به این دارد که شما در حال بالا رفتن یا پایین آمدن از روی کیبورد هستید.

یک نماد دیگر برای یادگیری در مورد نیم‌پرده‌ها وجود دارد و آن علامت طبیعی بکار (♮) است. اگر نتی دیز یا بمل داشته باشد، آن دیز یا بمل در تمام میزان امتداد می‌یابد، مگر اینکه علامت بکار وجود داشته باشد. علامت بکار یک دیز یا بمل را در یک میزان یا یک آهنگ لغو می‌کند.

شما در ابتدای هر خط حامل و روی هر خط جدید نت‌نویسی، دیز یا بمل‌هایی را مشاهده خواهید کرد. این علامت سرکلید نامیده می‌شود. سرکلید به ما می‌گوید که همه نت‌های موسیقی روی آن خط/فاصله بر اساس علامت استفاده‌شده، دیز یا بمل خواهند بود. برای مثال، ر ماژور که دارای دو دیز (فا دیز و دو دیز) است به صورت زیر نوشته می‌شود:

ما همچنین می‌توانیم با اضافه کردن یک دیز یا بمل درست قبل از نت‌ها، از نت‌های خارج از سرکلید استفاده کنیم. به عنوان مثال، کلید دو دیز یا بمل ندارد. با این حال، ما می‌توانیم با استفاده از علائم تغییر دهنده، یک سل دیز (G#) و سی بمل (Bb) اضافه کنیم، به صورت زیر:

علامت بکار (♮): حالا چه می‌شود اگر سرکلید به ما بگوید از فا دیز (F♯) استفاده کنیم، اما ما فقط می‌خواهیم از یک فا معمولی استفاده کنیم؟ در اینجا علامت بکار وارد بازی می‌شود. علامت بکار هر دیز یا بمل را خنثی می‌کند، بنابراین فا دیز (F♯) یک نیم‌پرده پایین می‌آید و به فا بکار (F♮) تبدیل می‌شود.

دوبل دیز (♯♯): همچنین می‌توانیم علائم تغییر دهنده را دوباره‌گذاری کنیم. دو دیز با هم یک دوبل دیز ایجاد می‌کنند، به این معنی که نت دو نیم‌پرده بالا می‌رود. از آنجایی که راهی برای تایپ کردن دوبل دیز وجود ندارد، به جای آن از «x» یا «♯♯» استفاده می‌کنیم. برای مثال، اگر یک دوبل دیز به سل (G) اعمال کنیم، این به سل دوبل دیز (G♯♯) تبدیل می‌شود که آن را با همان زیر و بمِ لا (A) (با بالا رفتن دو نیم‌پرده) می‌کند.

دوبل بمل (♭♭): دوبل بمل یک نت را دو نیم‌پرده پایین می‌آورد. برای مثال، سی دوبل بمل (B♭♭) نیز معادل لا (A) است.

دلیل استفاده از دوبل دیزها و دوبل بمل ها کمی پیچیده می‌شود، اما عمدتاً به گام‌ها مربوط می‌شود. برای مثال، گام مینور هارمونیک یک نت هفتم دیز شده دارد. اگر آن نت قبلاً یک نت دیز مانند فا دیز (F♯) بود، برای ساختن گام نیاز به دیز کردن مجدد آن داریم.

سرکلید در نت خوانی

آخرین کلید برای یادگیری نت خوانی، درک علامت “سرکلید” یا مایه نما است. به عنوان مثال، گام دو ماژور که در بالا یاد گرفتید در کلید دو بود. نام گام‌ها برگرفته از تونیک آن‌ها، نت برجسته درون گام است و تونیک کلیدی را که در آن اجرا می‌کنید تعیین می‌کند. شما می‌توانید یک گام ماژور را روی هر نتی شروع کنید، به شرطی که الگوی پرده-پرده-نیم‌پرده-پرده-پرده-پرده-نیم‌پرده را دنبال کنید.

 دنبال کردن آن الگو در کلیدهایی غیر از کلید دو نیاز به استفاده از دیز و بمل دارد. از آنجایی که اینطور است، دیزها یا بمل‌های مربوط به سرکلید آهنگ خود را درست قبل از علامت میزان، بعد از کلید روی نت‌نوشت خود قرار می‌دهیم. این به شما می‌گوید که این دیزها یا بمل‌ها را در کل موسیقی حفظ کنید، مگر اینکه علامت بکار برای لغو کردن آن‌ها وجود داشته باشد. شما با توجه به اینکه کدام دیز یا بمل‌ها نشان داده شده‌اند، شروع به تشخیص سرکلید قطعات می‌کنید. در اینجا نگاهی اجمالی به برخی از سرکلید ها با استفاده از دیز و بمل می‌اندازیم:

گام چهارم: ابزارهای رایگان برای کمک به یادگیری

مراحل بالا مکان فوق العاده‌ای برای شروع یادگیری نت خوانی است. برای کمک به شما در سفر موسیقیایی‌تان، ما چند ابزار رایگان نیز برای شروع تمرین ایجاد کرده‌ایم.

ابتدا، تنظیم رایگان آهنگ «Mary Had a Little Lamb» را دانلود کنید. برای تنوع بیشتر، بقیه نت‌نوشت‌های ما را برای مبتدیان بررسی کنید، که همه آن‌ها را می‌توانید با استفاده از مراحل بالا اجرا کنید. آهنگ‌های محبوب مانند تم جنگ ستارگان، «Let It Go» از «Frozen» ، «Hallelujah» اثر لئونارد کوهن و موارد دیگر را بنوازید. ما روزانه نت‌های مبتدی جدیدی اضافه می‌کنیم، بنابراین حتماً هر از گاهی سر بزنید و تمام آهنگ‌های مورد علاقه خود را یاد بگیرید!