در این مقاله در مورد سازهای زهی آرشه ای ، همه چیزهایی را که در مورد خانواده سازهای زهی آرشه ای باید بدانید، یاد خواهید گرفت. اینفوگرافیکهایی در مورد کوک کردن، محدوده صدا و رنگ صدا وجود دارد. از نحوه ساختشان تا نحوه نواختن آنها و هر چیزی که بین آنها وجود دارد.
بیایید شروع کنیم!
سازهای زهی آرشه ای و بخشهای آن
در این بخش قصد دارم به شما همه چیز را در مورد چهار ساز زهی آرشه ای در ارکستر آموزش دهم. ما به موارد زیر نگاه خواهیم کرد:
- سازهای زهی آرشه ای
- نحوه نواختن آنها
- صدایی که ایجاد می کنند
- تعداد آنها در گروه های معمولی
- چیدمان آنها در اجرا و ضبط
در این مقاله با تکنیک های مختلف زهی که روی سازهای زهی آرشه ای وجود دارد آشنا خواهید شد. شما می توانید همه این تکنیک های زهی را روی هر چهار ساز زهی ارکستر اجرا کنید، اما این تکنیک ها بسته به ساز مورد نظر، کیفیت های صوتی متفاوتی خواهند داشت.
این به شما کمک می کند تا تمام آرتیکولاسیون های مختلفی را که با کتابخانه های نمونه همراه است، درک کنید. و هر چه بیشتر آنها را درک کنید، بهتر می توانید برای آنها بنویسید و قطعات خود را واقعی تر جلوه دهید.
این کار دنیای کاملاً جدیدی از رنگ صداها و صداهایی را برای شما باز می کند تا غرق در آنها شوید. بیایید با بخش آسان شروع کنیم،
چهار ساز زهی آرشه ای ارکستر
- ویولن
- ویولا
- ویولنسل (معمولاً به اختصار “چلو” گفته می شود)
- کنترباس (اغلب به آن “باس دوبل”، “باس ایستاده” (در جاز/پاپ) یا به سادگی “باس” گفته می شود)
همه آنها به طور اساسی به یک شکل ساخته شده اند، با این تفاوت اصلی که اندازه آنها متفاوت است. و البته، رنگ صدا (تیمبر) آنها نیز متفاوت است. ما همچنین چنگ را در بخش زهی قرار می دهیم، اما در این مقاله فقط روی آن چهار ساز زهی آرشه ای تمرکز خواهیم کرد.
نحوه نواختن سازهای زهی آرشه ای
شما می توانید هر کدام از سازهای زهی آرشه ای را به روش های مختلف آرشه کشیده یا زخمه بزنید. اما از نظر سبک نواختن، به طور سنتی، ویولن و ویولا هر دو زیر چانه نگه داشته می شوند، در حالی که، ویولنسل و کنترباس هنگام نواختن به صورت عمودی قرار می گیرند.
هر دو ویولنسل و باس دارای میخ هایی هستند که از پایین بیرون زده اند تا ارتفاع را تنظیم کنند. ویولنسل را در حالت نشسته، با ساز بین پاهایتان می نوازید، در حالی که معمولاً کنترباس را به صورت ایستاده یا روی یک چهارپایه بلند می نوازید.
روش های نواختن دیگری نیز در موسیقی سنتی سایر فرهنگ ها وجود دارد، مانند قرار دادن ویولن به صورت عمودی تر روی شانه آرشه کشی و آرشه کشیدن به صورت عمودی به جای افقی. با این حال، من روش های سنتی را توصیف کرده ام.
صدای سازهای زهی آرشه ای
چند عامل در مورد صدای سازهای زهی آرشه ای وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. لرزش سیم چیزی است که در واقع صدایی را که می شنوید ایجاد می کند. این لرزش یک فرکانس یا نت اصلی ایجاد می کند که به آن بنیادی (فاندامنتال) می گویند.
با این حال، چیزی که واقعاً می شنوید، آن نت اصلی به همراه مجموعه ای کامل از فرکانس ها یا هارمونیک ها است که بالای آن به صدا در می آیند.
اینگونه است که همه سازها با ترکیب این هارمونیک ها، رنگ صداهای منحصر به فرد خود را ایجاد می کنند. اما در سازهای زهی آرشه ای ، آنها به طور ویژه برجسته هستند و شما می توانید با استفاده از “هارمونیک” از آنها بهره برداری کنید.
این هارمونیک ها به این معنی است که هنگام نوشتن برای سازهای زهی آرشه ای ، باید به “رزونانس” توجه داشته باشید.
پرطنین ترین نت ها “سیم های باز” هستند (یعنی زمانی که انگشتی روی سیم نیست). نت هایی که به طور معمول در چیزی به نام “توالی هارمونیک” ظاهر می شوند نیز روی آن سیم رزونانس هستند. بنابراین این اکتاو، دوازدهم، اکتاو دوگانه و اکتاو دوگانه به اضافه سوم بزرگ است.
هارمونیک های زهی
بدون اینکه خیلی وارد علم آکوستیک شویم، دلیل اینکه آنها بیشتر از سایر نت ها رزونانس دارند این است که فرکانس ها همه مضربی از فرکانس بنیادی هستند.
بنابراین فرکانس نت «لا» 440 هرتز است. یعنی نت «لا» 440 بار در ثانیه ارتعاش می کند. اگر «لا» را روی یک ساز زهی ارکستر مینوازید، به این معنی است که سیم با آن سرعت، 440 هرتز، در حال ارتعاش است.
اکتاو «لا» بالاتر از آن 880 هرتز است، یعنی دو برابر سریعتر (440 * 2 = 880) ارتعاش می کند.
دوازدهم بالاتر 1320 هرتز (440 * 3) است و به همین ترتیب.
این مضرب ها به طور طبیعی با سیم اصلی باز و بدنه خود ویولن بیشتر همخوان می شوند و بنابراین بیشتر رزونانس دارند.
خب، کمی هم علم!
تعداد ویولن ها در یک ارکستر معمولی
تعداد سازهای زهی آرشه ای در یک ارکستر بسته به اندازه ارکستر متفاوت است. بدیهی است!
بخش زهی از 5 گروه تشکیل شده است:
- ویولن های اول
- ویولن های دوم
- ویولاها
- ویولنسل ها
- کنترباس ها
هنگام توصیف تعداد سازهای زهی آرشه ای در هر بخش، اغلب سری اعدادی را می بینید که با اسلش از هم جدا شده اند، مانند:
16/14/12/10/8
و این به معنی:
- 16 ویولن اول
- 14 ویولن دوم
- 12 ویولا
- 10 ویولنسل
- 8 باس
است.
و این یک چیدمان نسبتا رایج برای یک ارکستر بزرگ است: 16/14/12/10/8.
مهمتر اینکه، برای تغییرات کوچکتر، همیشه نمی توانید فقط نیمی از آن اعداد را بردارید، زیرا 4 باس به معنای واقعی کلمه نصف باس 8 نیستند.
برخی تغییرات کوچکتر عبارتند از:
12/10/8/6/4
یا
8/6/4/3/2
در موسیقی پاپ، اغلب باس ها را حذف می کنند، زیرا با گیتار باس تداخل می کنند و انتهای پایین میکس را کاملاً کدر می کنند.
بنابراین یک چیدمان رایج برای پاپ:
6/6/4/4
است که به معنی:
- 6 ویولن اول
- 6 ویولن دوم
- 4 ویولا
- 4 ویولنسل
است.
میتوانید از این تعداد هم کمتر ساز داشته باشید، اما با مشکلاتی روبرو میشوید، مانند اینکه محدوده صوتی بالای هر ساز بسیار ضعیف به صدا در میآید.
همچنین برخی مشکلات کوک یا هماهنگی صدا نیز وجود دارد. نوازندگان سازهای زهی آرشه ای همیشه به طور دقیق با هم کوک نیستند. علاوه بر این، آنها ویبراتو را به شکلهای مختلفی اجرا میکنند.
وقتی ۱۶ ویولن در یک بخش دارید، این اختلافات جزئی، نادیده گرفته میشوند و در واقع به پُر بودن صدا کمک میکنند. با این حال، هنگامی که تعداد ویولن ها به کمتر از ۴ یا ۵ عدد میرسد، این تفاوت های جزئی بسیار مشهود می شوند و می توانند صدای ناخوشایندی ایجاد کنند.
این شبیه وضعیتی است که دو نفر با هم آواز میخوانند اما هماهنگ نیستند – اغلب کمی… ناهماهنگ به نظر میرسد.
بدیهی است که با رسیدن به فقط یک ساز از هر نوع، مانند کوارتت زهی، این مشکلات را از بین میبرید. یک کوارتت زهی متشکل از:
- ۲ ویولن
- ۱ ویولا
- ۱ ویولنسل
چیدمان بخش سازهای زهی آرشه ای
چیدمان سنتی ارکستر و رایج ترین چیدمان برای همه اندازه های بخش زهی (از جمله کوارتت)، اساساً از بالا به پایین (زیر)، به صورت عقربه های ساعت است، گویی از سمت تماشاگران به ارکستر نگاه می کنید:
همچنین یک چیدمان جایگزین وجود دارد.
این چیدمان به این معنی است که دو بخش ویولن روبروی هم قرار می گیرند و سازهای با محدوده میانی و پایین تر در مرکز قرار می گیرند. وقتی به آن فکر می کنید، این کمی به نحوه میکس آهنگ های مدرن نزدیک تر است. فرکانس های پایین را در مرکز و فرکانس های بالاتر را بیشتر به سمت چپ و راست پخش می کنید.
البته، قوانین را همیشه می توان زیر پا گذاشت و آهنگسازان همیشه در حال یافتن راه های جدیدی برای ایجاد بافت های مختلف در قطعات خود هستند. هانس زیمر یکی از مدافعان طرحبندیهای جالب ضبط است.
اگر به اندازه کافی خوش شانس هستید که قطعات زهی خود را توسط نوازندگان واقعی اجرا کنید و نه فقط کتابخانه های نمونه، به دقت فکر کنید که چگونه دوست دارید نوازندگان بنشینند و برنامه چیدمان خود را ایجاد کنید.
با این حال، به خاطر داشته باشید که اگر خودتان رهبری نمی کنید، رهبری که استخدام می کنید ممکن است به یک چیدمان استاندارد عادت کرده باشد – در این صورت بهترین کار این است که با خیال راحت بازی کنید و با یکی از دو چیدمان سنتی بچسبید.
… مگر اینکه وقت و پول زیادی برای خرج کردن داشته باشید!
سازهای کوارتت زهی
سازهای کوارتت زهی تفاوتی با سازهایی که در بخش زهی یک ارکستر معمولی پیدا می کنید ندارند… به جز کنترباس!
چه سازهایی در یک کوارتت زهی وجود دارد؟
به زبان ساده، یک کوارتت زهی متشکل از:
- دو ویولن
- یک ویولا
- یک ویولن سل
همانطور که در تصویر زیر می بینید، آنها در سمت چپ با ویولن ها، سپس ویولا و در نهایت ویولن سل در سمت راست چیده شده اند.
بالا به پایین / چپ به راست.
بنابراین، یک کوارتت از سه نوع ساز زهی تشکیل شده است که به چهار بخش تقسیم می شود.
سه نوع:
- ویولن
- ویولا
- ویولن سل
تقسیم بندی به چهار بخش:
- ویولن ۱
- ویولن ۲
- ویولا
- ویولن سل
چگونگی پیدایش کوارتت زهی
جوزف هایدن (Joseph Haydn) به شکل مشهوری با توسعه کوارتت زهی به شکل امروزی شناخته می شود. در دوره کلاسیک به طور کلی می توانید بیشترین نمونه های موسیقی کوارتت زهی را بیابید.
با این حال، در اوایل قرن بیستم رنسانس عظیمی در این زمینه رخ داد. آهنگسازان کلاسیک معاصر مانند آرنولد شونبرگ، بارتوک و شوستاکوویچ کوارتت را احیا کردند و برخی از نوآورانهترین و پیشروترین موسیقیهای آن زمان را خلق کردند.
اولین موسیقی ارکسترال تنها چهار بخش داشت (بدون بخش جداگانه برای کنترباس). این بدان معنا بود که زمانی که قطعات ارکسترال به تک نوازی سازها تجزیه شدند، ما در حال حاضر یک نوع “کوارتت” داشتیم.
اعتبار این کار به طور معمول به هایدن تعلق می گیرد، زیرا او یکی از اولین کسانی بود که به طور هدفمند برای کوارتت زهی نوشت. با این حال، این کار کمی تصادفی بود …
می بینید، هایدن اغلب اوقات خود را با یک اشراف زاده اتریشی (کارل جوزف وبر، ادلر فون فورنبرگ) می گذراند و در یک کوارتت به هم ریخته با نوازندگان زهی (از جمله خودش) بازی می کرد. زمانی که این اشراف زاده درخواست اجرای موسیقی جدیدی کرد، اولین قطعات کوارتت زهی ساخته شده توسط هایدن متولد شدند.
و بقیه ماجرا، همانطور که می گویند، تاریخ است! بنابراین، اگر در مورد اینکه چه سازهایی در یک کوارتت زهی پیدا می کنید، تعجب کرده اید، این پاسخ شماست!
اجزای سازهای زهی آرشه ای
آشنایی با اجزای یک ساز زهی به شما کمک می کند تا بهتر بیاموزید که چگونه برای آن ساز بنویسید. چرا؟
زیرا اگر بدانید چگونه ساز صدا تولید می کند و آن را به گوش می رساند، می توانید با آن صدا آزمایش کنید. به همین ترتیب، اگر متوجه شوید که ساز از نظر فیزیکی چه قابلیت هایی دارد، دقیقاً می دانید که چگونه به مرزهای آن فشار بیاورید.
اقسام ساز زهی آرشه ای
به طور کلی، هر چهار ساز از نظر ساختاری شبیه هم هستند، با این تفاوت اصلی که ابعادشان متفاوت است. این ابعاد شامل عرض، طول و عمق می شود.
همچنین باید بدانید که نسخههای کوچکتری از هر ساز نیز وجود دارد، مانند «ویولنسل سه چهارم». این سازها برای یادگیری کودکان طراحی شدهاند، اما در صورتی که یک ویولنسل کوچک در یک فروشگاه امانت فروشی ببینید و بخواهید بفهمید چیست، ذکر این نکته ضروری است.
اجزای یک ساز زهی از بالا به پایین به شرح زیر است:
- حلزونی (Scroll)
- جعبهی گوشیها (Pegbox)
- گوشیهای کوک (Tuning pegs)
- گردن (Neck)
- صفحه انگشتگذاری (Fingerboard)
- قسمت بالایی (Upper bout)
- کمر (Waist)
- سوراخهای اِف (F-holes):
- خرک (Bridge)
- قسمت پایینی (Lower bout)
- تاندور/ گوشیهای کوک ظریف (Fine tuners)
- سیمگیر (Tailpiece)
- چانهگیر (Chin rest) (فقط برای ویولن و ویولا)
کوک کردن یک ساز زهی
شما یک ساز زهی را با استفاده از گوشی های کوک، کوک می کنید. سیمگیر، سیمها را در پایین ساز در جای خود نگه میدارد و سیم در انتهای دیگر دور گوشیهای کوک پیچیده میشود.
با چرخاندن گوشیها و در نتیجه سفت یا شل کردن سیم، کوک سیم تغییر میکند – درست مانند زمانی که یک نوار لاستیکی را دور انگشتان خود میپیچید و به آن ضربه میزنید.
هرچه آن را محکمتر بکشید، گام صدا بالاتر و برعکس.
در محل اتصال سیم به سیمگیر، «کوکهای ظریف» وجود دارند. این کوکها به نوازندگان برای کوک کردن دقیقتر کمک میکنند.
کشش سیمها به حدی زیاد است که حتی کوچکترین کشیدگی یا شل شدن میتواند به طور چشمگیری گام صدا را تغییر دهد، بنابراین برای کوک کردن کامل ساز، کوکهای ظریف ضروری هستند.
اگر تا به حال گیتاری با سیستم فلوید رز نواخته باشید، کوکهای ظریف برای شما آشنا خواهند بود.
نحوه انتخاب نتها
نوازنده انگشت خود را روی صفحه انگشتگذاری قرار میدهد تا نت را تغییر دهد. این کار «قطع کردن» سیم نامیده میشود، زیرا با قرار دادن انگشت، طول لرزاننده سیم بهصورت فیزیکی در آن نقطه متوقف میشود.
برخلاف گیتار با فرت، محل قرارگیری انگشت کاملاً حیاتی است. سازهای زهی آرشه ای فاقد فرت هستند، به این معنی که اگر هنگام آرشهکشی انگشت خود را روی سیم بلغزانید، تغییر مداوم گام خواهید داشت.
فرتهای روی گیتار سیم را در فواصل نیم پرده (نیمگام) کامل متوقف میکنند. این در مورد سازهای زهی آرشه ای صدق نمیکند.
به همین دلیل است که نوازندگان مبتدی سازهای زهی آرشه ای اغلب خارج از کوک به نظر می رسند؛ آنها هنوز تسلط کافی بر محل قرارگیری انگشت و مهارتهای شنیداری مورد نیاز برای انجام تنظیمات دقیق ندارند.
نحوه انتشار صدا
سوراخهای F شکل بخشهایی از سازهای زهی آرشه ای هستند که صدا را به بیرون منتشر میکنند. هنگام آرشهکشی، سیم به ارتعاش در میآید. این همان چیزی است که صدا ایجاد میکند: ارتعاش.
این ارتعاش از طریق خرک به بدنه توخالی ساز منتقل میشود. سپس صدا از سوراخهای F شکل تقویت میشود.
باز هم برای ربط دادن آن با گیتار، اگر یک گیتار الکتریک را بدون تقویت صدا بزنید، تقریباً هیچ صدایی نمیشنوید. این شبیه است به آرشهکشی روی یک ویولن بدون بدنه توخالی (مانند یک ویولن برقی) – صدا بسیار ساکتتر است. البته به اندازه گیتار الکتریک ساکت نیست!
اجزای آرشه سازهای زهی آرشه ای
آرشه ساز زهی از موارد زیر تشکیل شده است:
- سرآرشه
- چوب آرشه
- موی آرشه (از حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ تار مو تشکیل شده است)
- دسته که خود از اجزای زیر تشکیل شده است:
- سیمپیچ
- پد (pad)
- پاشنه يا فراگ (Frog)
- پيچ كشش (screw) برای سفت یا شلکردن آرشه
نوازندگان از مادهای به نام «کلوفون» (rosin) برای ایجاد اصطکاک ایدهآل بین موهای آرشه و سیم استفاده میکنند. کلوفون اساساً رُزین سفتشده است که اغلب از درختان کاج به دست میآید.
خود موهای آرشه معمولاً از موی دم اسب ساخته میشوند. از آرشه برای کشیدن روی سیمها استفاده میشود که از فولاد، ماده مصنوعی مشابه نایلون به نام «پرلون» یا Gut (روده حیوان) ساخته میشوند.
Gut به معنای واقعی کلمه از الیافی ساخته میشود که در روده حیوانات، معمولاً گوسفند، یافت میشود. همیشه باید به خاطر داشته باشید که سیمها مانند گیتار کاملاً در یک ردیف قرار ندارند. این کار باعث میشود کشیدن آرشه روی یک سیم خاص غیرممکن شود.
خرک و صفحه انگشتگذاری در واقع منحنی هستند. به همین دلیل نوازندگان سازهای زهی آرشه ای باید آرشه را برای ضربه زدن به هر سیم به صورت جداگانه بالاتر یا پایینتر (یا در مورد ساز ویولنسل و باس به سمت بیرون و داخل) ببرند.
لیانا پریمیانی، رهبر ارکستر جهانی، در پادکست خود توصیههایی در مورد یادگیری ارکستراسیون، دوبلهای رایج زهی و بهترین نتنوشتهای پیشنهادی خود برای مطالعه ارائه میکند.
ویولن – نتهای زهی، محدوده صدا، و رنگ صدا
در این بخش نتهای سیم ویولن، محدوده صدا و رنگ صدای ویولن را یاد خواهید گرفت.
نتهای سیم ویولن
ویولن کوچکترین عضو خانوادهی سازهای زهی آرشه ای است. مانند تمام سازهای زهی آرشه ای ، دارای چهار سیم است که از بم به زیر به صورت زیر کوک میشوند:
سل ۲
رِ ۳
لا ۳
می ۴
توجه: من به «دو وسط» به عنوان دو ۳ اشاره میکنم (مطابق با شمارهگذاری استاندارد میدی)
محدوده صدای ویولن
در کوک استاندارد، پایینترین نت ویولن، سل ۲ است. اما در مورد بالاترین نت، همه چیز کمی مبهمتر میشود…
این به این دلیل است که بالاترین نت هر ساز زهی تا حد زیادی به ساز خاص و نحوه ساخت آن بستگی دارد. همچنین به توانایی نوازنده نیز بستگی دارد. توانایی، نقش مهمی در چگونگی شفاف و مطمئن اجرا شدن نتهای بالاتر دارد. اکثر نوازندگان حرفهای ارکستر باید بتوانند تا حدود می ۶ را بنوازند.
اما، اگر در حال آهنگسازی با کتابخانههای نمونه هستید، به خاطر داشته باشید که بسیاری از آنها در واقع نتهای قابل نواختن را به حوالی دو ۶ محدود میکنند.
به طور کلی، مگر اینکه برای تأثیر خاصی مانند صدای نازک و کشیده یا رنگ صدای بسیار نافذ، استفاده شود، باید از محدوده بسیار بالای همه سازهای خانواده سازهای زهی آرشه ای اجتناب کنید.
قطعات ویولن در کلید سُل در نواک کنسرت نوشته میشوند. بنابراین نیازی به دستکاری و تغییر نتنگاری نیست!
رنگ صدای ویولن
رنگ صدای ویولن درخشان و درخشان است و در محدودههای بالاتر میتواند بسیار نافذ باشد.
ویولا – نتهای سیم، محدوده صدا و رنگ صدا
در این بخش نتهای سیم ویولا، محدوده صدا و رنگ صدای ویولا را یاد خواهید گرفت. ویولا اغلب نادیده گرفته شدهترین ساز در میان سازهای زهی آرشه ای است. این واقعاً تأسفبار است، زیرا هنگامی که به نقاط قوت آن توجه کنید، میتواند بافت واقعاً منحصربهفردی به آهنگسازیهایتان ببخشد.
برای عموم مردم، ویولا فقط شبیه ویولن به نظر میرسد، بنابراین نمیتوانند آنها را از هم تشخیص دهند. بر خلاف ویولنسل و کنترباس که تفاوتهای کاملاً واضحی دارند!
متأسفانه، حتی آهنگسازان اغلب از ویولا برای «پر کردن شکافها» در ارکسترال خود استفاده میکنند. این منجر به تعداد زیادی قطعات خسته کننده یا حتی ناجور ویولا می شود.
نوازندگان ویولا در حالی که ویولنها ملودیهای روان را در بالای صفحه اجرا میکنند، مجبورند روی آکوردها بپرند یا نتهای کشیده را نگه دارند. یادگیری ویژگیهای ویولا به شما کمک میکند تا بفهمید چگونه بهترین استفاده را از نقاط قوت آن ببرید.
نتهای سیم ویولا
ویولا یک پنجم پایینتر از ویولن کوک میشود، بنابراین کوک استاندارد، از بم به زیر، به شرح زیر است:
دو ۲
سل ۲
رِ ۳
لا ۳
توجه: من به «دو وسط» به عنوان دو ۳ اشاره میکنم (مطابق با شمارهگذاری استاندارد میدی)
محدوده صدای ویولا
در کوک استاندارد، پایینترین نت دو ۲ است و تا حداکثر گام سل ۵ بالا میرود. برخی از مدلها و نوازندگان میتوانند حتی بالاتر بروند، اما کتابخانههای نمونه اغلب در بالاترین حد به رِ ۵ محدود میشوند. اکثر قطعات ویولا در کلید آلتو نوشته شدهاند.
این ممکن است دلیل دیگری باشد که چرا آهنگسازان علاقهای به نوشتن برای ویولا ندارند – ما از کلید آلتو و تنور وحشت داریم!
اگر بخش اجرا شده برای مدت طولانی در محدوده بالاتر ساز باشد، میتوان از کلید سُل نیز استفاده کرد. نوازندگان ویولا به راحتی میتوانند هر دو کلید را بخوانند.
فقط سعی کنید از خطوط حامل افزوده (ledger line) زیادی استفاده نکنید. هیچ کس دوست ندارد خطوط حامل اضافی را بخواند!
رنگ صدای ویولا
رنگ صدای ویولا شبیه به ویولن است، اما کمی تیرهتر است. این باعث میشود ویولا صدای باوقارتر یا ملایمتر داشته باشد. همچنین گاهی اوقات گفته میشود که ویولا صدایی تو دماغیتر از ویولن دارد.
ویولنسل – نتهای سیم، محدوده صدا و رنگ صدا
در این بخش، نتهای سیم ویولنسل، محدوده صدای ویولنسل و رنگ صدای ویولنسل را یاد خواهید گرفت. اکثر مردم بر این باورند که ویولنسل یکی از زیباترین و احساسیترین سازهای زهی آرشه ای از نظر صداست. شاید به این دلیل است که نسبت به ویولن، صدای تیزی کمتری دارد اما به همان اندازه بیانگر است.
این ساز، گستره وسیعی دارد که به آن اجازه میدهد به روشهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد. از بم عمیق و نفوذپذیر، از طریق میانی پر و گرم، تا اوج درخشان و نافذ. ویولنسل میتواند تمام این کارها را انجام دهد و اغلب هم انجام میدهد!
برخلاف ویولن و ویولا، هنگام نواختن ویولنسل، آن را بین پاهای خود نگه میدارید که به صورت عمودی روی زمین قرار گرفته است. این ساز دارای میخهای است که از پایین بیرون زده و به شما امکان میدهد ارتفاع آن را تنظیم کنید.
نتهای سیم ویولنسل
سیمهای ویولنسل یک اکتاو پایینتر از ویولا کوک میشوند. از بم به زیر، کوک آن به صورت زیر است:
دو ۱
سول ۱
رِ ۲
لا ۲
توجه: من به «دو وسط» به عنوان دو ۳ اشاره میکنم (مطابق با شمارهگذاری استاندارد میدی)
محدوده صدای ویولنسل
پایینترین نت ویولنسل در کوک استاندارد، دو ۲ است. از آنجایی که ویولنسل صفحه انگشتگذاری بلندتری دارد، محدودهی صدا نسبت به اعضای کوچکتر خانواده سازهای زهی آرشه ای بسیار بیشتر است: از دو ۱ میتواند تا دو ۵ بالا برود – مجموعاً ۴ اکتاو کامل.
قطعات ویولنسل با کلید باس نوشته میشوند، مگر اینکه بخشهای طولانی در محدوده بالاتری وجود داشته باشد. در این صورت، میتوانید از کلید تنور برای اجتناب از خطوط حامل اضافی زیاد استفاده کنید.
رنگ صدای ویولنسل
رنگ صدای ویولنسل پر، گرم و صدادار است. میتوان گفت که شبیه به صدای قفسه سینه در مردان است.
کنترباس – محدوده صدا، نتهای سیم و رنگ صدا
در این مقاله محدوده صدای کنترباس، نتهای سیم کنترباس و رنگ صدای کنترباس را یاد خواهید گرفت. کنترباس بزرگترین ساز در خانواده سازهای زهی آرشه ای است، اما این به این معنی نیست که بیشترین صدا را دارد.
با وجود بدنه بزرگ و پرطنین، محدوده بم و رنگ صدای تیره کنترباس به این معنی است که مانند اعضای کوچکتر خانواده سازهای زهی، به وضوح در ارکستر شنیده نمیشود.
میتوانید به کنترباس «دابل باس» یا به سادگی «باس» بگویید. در موسیقی جاز و پاپ، اغلب برای تمایز آن از گیتار باس الکتریک، آن را «باس عمودی» مینامند.
تفاوت بین ویولنسل و کنترباس سه جنبه دارد:
- اندازه
- رنگ صدا
- محدوده
کنترباس بسیار بزرگتر از ویولنسل است، رنگ صدای تیرهتر و خشنتری دارد و محدوده صدایی کمتری دارد. همچنین با اینکه نتنگاری آن در همان ارتفاع است، یک اکتاو پایینتر از ویولنسل کوک میشود.
نتهای سیم کنترباس
گیتاریستها و نوازندگان باس ممکن است در اینجا چیزی آشنا ببینند! کوک کنترباس با گیتار باس یا چهار سیم اول گیتار الکتریک یکسان است.
این امر باعث میشود کنترباس تنها عضو خانواده سازهای زهی آرشه ای باشد که به جای پنجمها، به صورت چهارمها کوک میشود.
بنابراین نتهای سیم کنترباس به شرح زیر است:
می صفر
لا صفر
رِ ۱
سول ۱
توجه: من به «دو وسط» به عنوان دو ۳ اشاره میکنم (مطابق با شمارهگذاری استاندارد میدی)
الحاقیه دو (C Extensions)
بسیاری از کنترباسهای ارکسترال مدرن دارای چیزی به نام «الحاقیه دو (C Extension)» هستند. الحاقیه دو در واقع یک صفحه انگشتگذاری اضافی است که فقط برای سیم میِ بم، بالای جعبه گوشیها امتداد مییابد.
الحاقیه دو دارای مجموعهای از کلیدهاست که به شما امکان میدهد سیم را بهصورت کروماتیک روی هر نت بین دو صفر و می صفر قفل کنید.
محدوده صدای کنترباس
با وجود الحاقیه، محدوده صدای کنترباس از دو صفر شروع میشود و بالاترین نت قابل استفاده آن، سُل ۲ است. بدون الحاقیه، پایینترین نت، می صفر است. بنابراین، باید به خاطر داشته باشید که اگر برای سازهای زنده مینویسید، الحاقیهها همیشه در دسترس نیستند.
در کمترین حالت، باید اطلاع دهید و مشخص کنید که به الحاقیه دو برای کنترباس نیاز دارید. قطعات کنترباس در کلید باس و گاهی اوقات کلید تنور نوشته میشوند، اگر قطعه در محدوده بالاتر نوشته شده باشد.
رنگ صدای کنترباس
کنترباس صدای سنگینتری نسبت به ویولنسل دارد، با رنگ صدای پر، عمیق، تیره و نافذ.
برخلاف سایر سازهای خانواده سازهای زهی، کنترباس اغلب بهعنوان بخش تکنواز استفاده نمیشود، اگرچه نمونههای قابل توجهی هم وجود دارد.
علیرغم اندازهاش، کنترباس در واقع ساز بسیار چابکی است، اما محدوده پایین آن به این معنی است که پاساژهای سریع میتوانند گِلی به نظر برسند یا فاقد وضوح باشند.
تکنیکها و آرتیکولاسیونهای سازهای زهی آرشه ای
در این بخش، تکنیکهای مختلف زهی که روی سازهای زهی آرشه ای در دسترس هستند را یاد خواهید گرفت. میتوانید از تمامی این تکنیکهای زهی روی هر چهار ساز بخش زهی استفاده کنید، اما کیفیت صوتی آنها بسته به اینکه کدام ساز آنها را مینوازد، متفاوت خواهد بود.
حتی اگر منحصراً با کتابخانههای نمونه کار میکنید و هیچ قصد و نیتی برای نوشتن برای سازهای واقعی ندارید، این بخش همچنان بسیار مهم است.
این به شما کمک میکند تا تمام آرتیکولاسیونهای مختلفی را که با کتابخانههای نمونه ارائه میشوند، درک کنید. و هر چه بیشتر آنها را درک کنید، بهتر میتوانید برای آنها بنویسید و قطعات خود را واقعیتر کنید.
این کار دنیای کاملاً جدیدی از رنگ صداها و صداهایی را برای شما باز میکند تا در آنها غرق شوید.
تکنیکهای آرتیکولاسیون
آرتیکولاسیون در مورد چگونگی نواختن یک نت و چگونگی شروع و پایان نتها است. ما قبل از اینکه به موارد خاص سازهای زهی آرشه ای بپردازیم، ابتدا آرتیکولاسیونهایی را که در همه سازها مشترک هستند، نه فقط سازهای زهی، بررسی میکنیم.
مدت زمان در مقابل شدت
آرتیکولاسیونهای اصلی به دو دسته تقسیم میشوند: مدت زمان و شدت. آرتیکولاسیونهایی که بر مدت زمان تأثیر میگذارند عبارتند از:
- تنوتو (Tenuto)
- استاکاتو (Staccato)
- اِستاکاتیسیمو (Staccatissimo)
و آرتیکولاسیونهایی که بر شدت تأثیر میگذارند عبارتند از:
- آکسان یا مارکاتو (Accent or Marcato)
- مارتلاتو یا مارکاتیسیمو (Martellato or Marcatissimo)
بگذارید کمی با جزئیات بیشتر به آنها نگاه کنیم…
مدت زمان
از کوتاهترین به بلندترین، ترتیب آرتیکولاسیونهای مربوط به مدت زمان به شرح زیر است:
- اِستاکاتیسیمو (Staccatissimo)
- استاکاتو (Staccato)
- (یک نت معمولی)
- تنوتو (Tenuto)
همانطور که می بینید، تنوتو از یک نت معمولی طولانی تر است و استاکاتو و اِستاکاتیسیمو کوتاه تر هستند.
تنوتو (Tenuto)
تنوتو اغلب به عنوان نواختن یک نت به ارزش کامل آن توصیف می شود. در عمل، نتیجه واقعی علامت گذاری چیزی به عنوان تنوتو تمایل دارد به نت یک لهجه بسیار ظریف بدهد.
مانند یک صدای کمی اجباری.
استاکاتو (Staccato)
با این حال، استاکاتو به عنوان “جدا شده” ترجمه می شود. این راه بسیار بهتری برای فکر کردن به آن است تا “کوتاه”. به این معنی است که هر نت باید از نت بعدی جدا شود.
اِستاکاتیسیمو (Staccatissimo)
اِستاکاتیسیمو اساساً به معنای فوق العاده جدا شده است. باز هم در عمل، نوازندگان اغلب آن را به معنای “نواختن نت تا حد امکان کوتاه” تفسیر می کنند.
شدت
مارکاتو (یا آکسان) (Marcato or Accent)
علامت تاکید با شکل سنجاق سر یا مارکاتو به معنی نواختن نت با نیرو است. بنابراین نت تاکید می شود و با نیروی بیشتری شروع می شود.
مارتلاتو (یا مارکاتیسیمو) (Martellato or Marcatissimo)
در سازهای زهی، مارتلاتو در واقع یک تکنیک آرشه کشیدن است که برای نواختن نتهای مارکاتیسیمو استفاده میشود. این به معنی نگه داشتن آرشه روی سیم، با اعمال فشار زیاد و سپس تکان دادن ناگهانی روی سیم برای تولید یک نت حجیم و ناگهانی است.
تکنیکهای زهی
حالا بیایید به برخی از تکنیکهای خاص زهی دیگر نگاه کنیم.
دتاشه (Détaché)
همانطور که از اسمش پیداست، دتاشه به معنی نواختن نتهای جداگانه است.
لگاتو (Legato)
لگاتو برعکس دتاشه است. به این معنی است که نتها به طور روان به هم متصل میشوند. این گاهی اوقات به معنای گروهی از نتها است که با یک ضربه آرشه نواخته میشوند، اما لگاتو را همچنین میتوان با حرکتی نرم به جلو و عقب با آرشه نواخت.
پورتاتو (Portato)
مورد بعدی پورتاتو است. وقتی این نتنگاری را میبینید، متوجه خواهید شد که ترکیبی از لگاتو و استاکاتو است. این به نظر کاملاً متناقض به نظر می رسد، بنابراین اجازه دهید سعی کنم آن را به روشی سادهتر توضیح دهم: پورتاتو مانند لگاتو است، اما با هر نت کمی تاکید میشود.
اگر به نوازنده ساز زهی که پورتاتو مینوازد نگاه کنید، میبینید که آرشه هنگام نواختن هر نت تقریباً برای لحظهای مکث میکند. نه به روشی تکانشی، زیرا این باعث ایجاد صدای جداگانه میشود، بلکه به روشی نرم و جهنده.
پورتامنتو در مقابل گلیساندو (Portamento vs Glissando)
دو آرتیکولاسیون بعدی که به آنها نگاه میکنیم، تداخل زیادی دارند: پورتامنتو و گلیساندو.
برخلاف گیتار، سازهای زهی آرشه ای فرت ندارند. هنگامی که انگشت خود را روی صفحه انگشتگذاری گیتار قرار میدهید، سیم در واقع توسط قطعه فلزی که به صورت عمود بر صفحه انگشتگذاری قرار دارد، متوقف میشود.
این همان فرت است. ویولنها، ویولنسلها و کنترباسها این فرت ها را ندارند. آنها بدون فرت هستند.
بنابراین، هنگامی که انگشت خود را روی صفحه انگشتگذاری یکی از این سازها بالا یا پایین میکشید، تغییر مداوم زمینهای را دریافت میکنید، نه نیمپردههای کامل. استفاده از این اسلایدها بین نتها، یا پورتامنتو یا گلیساندو است.
اما تفاوت چیست؟
پورتامنتو زمانی است که شما به یک نت یا از یک نت به صورت اسلاید میروید، در حالی که گلیساندو جایی است که از یک نت به نت دیگری به صورت اسلاید میروید. اما در عمل، آنها به طور کلی به جای هم استفاده می شوند.
ویبراتو (Vibrato)
نوازنده ساز زهی به طور طبیعی با ویبراتو اجرا میکند مگر اینکه با نوشتن «non-vib» روی پارتیتور به او دستور دهید که این کار را انجام ندهد. یا «senza vibrato» اگر میخواهید شیک به نظر برسید.
اکثر کتابخانههای نمونه خوب هم شامل پچهای غیر ویبراتو هستند. این صدای خشکتر و کمی سردتری نسبت به صدای گرم و پر ویبراتو میدهد.
اسپیکاتو (Spiccato)
اسپیکاتو صدایی بسیار کوتاه است، شبیه استاکاتو. اما تفاوت اصلی آن این است که بین هر نت، آرشه باید از سیم جدا شود. در حالی که برای استاکاتو، آرشه باید روی سیم باقی بماند.
ریکوشه یا ژته (Ricochet or Jeté)
نوعی نسخه افراطی اسپیکاتو، ریکوشه یا ژته است. این جایی است که به طور واقعی اجازه میدهید آرشه چندین بار در همان جهت آرشه کشیدن از سیم جدا (ریکوشه) شود یا بپرد.
پیتزیکاتو به چه معناست؟
پیتزیکاتو، یا به اختصار «pizz.»، جایی است که به جای آرشه کشیدن، سیم با انگشت چیده میشود.
همچنین نسخه افراطی پیتزیکاتو وجود دارد که به آن اسنپ پیتزیکاتو یا پیتزیکاتو بارتوک گفته میشود که به نام آهنگسازی که بیشتر با آن شناخته میشود، نامگذاری شده است.
هارمونیکهای زهی
هارمونیکهای طبیعی زهی
ممکن است صدای هارمونیکهایی را شنیده باشید که روی گیتار نواخته میشوند، جایی که گیتاریست در حین نواختن یک نت، به آرامی سیم را لمس میکند و صدای زنگ زیبا و زیر ایجاد میکند.
خب، هارمونیکها همچنین جزئی از سازهای زهی آرشه ای هستند. اما آنها همیشه زیبا به نظر نمی رسند! روش طبیعی برای ایجاد هارمونیکهای زهی، درست مانند گیتار است: هنگام آرشه کشیدن، به آرامی سیم را لمس کنید.
هارمونیکهای مصنوعی زهی
شما همچنین میتوانید هارمونیکهای مصنوعی ایجاد کنید.
هارمونیک مصنوعی زمانی ایجاد میشود که نوازنده یک نت را متوقف کند، بنابراین مانند نواختن معمولی، به طور محکم روی سیم فشار میدهند و سپس با انگشت دوم به آرامی سیم را یک چهارم بالاتر از نت لمس میکند. که صدایی دو اکتاو بالاتر از نت متوقف شده اصلی ایجاد می کند.
Sul G «روی ﺳﻴﻢ ﺳﻞ»
یکی دیگر از تکنیکهایی که شاید بخواهید در نظر بگیرید، «sul g» یا «سول روی هر سیم (Sul “whatever string you want”)» است.
این بدان معناست که همه نتها باید فقط روی یک سیم نواخته شوند. بنابراین «sul g» به معنای نواختن تمام نتها فقط روی سیم «سول» است.
تریل و ترمولو (Trills and Tremolos)
حالا چیزی که میتواند کمی گیج کننده باشد: تریل و ترمولو.
به تعریف، ترمولو صدایی «لرزان» است. یک نت با آرشه ترمولو روی ساز زهی جایی است که نوازنده برای ایجاد آن صدای لرزان، خیلی سریع به عقب و جلو میکشد.
فرم دوم ترمولو، ترمولوی انگشتی است، جایی که نوازنده در یک ضربه آرشه، بین دو نت متناوب میکند. نه مانند حرکت سریع به عقب و جلو در آرشه ترمولو.
این جایی است که همپوشانی با یک تریل (لرزش) شروع میشود، و جایی است که کمی سردرگمی وجود دارد. تریل (لرزش) نیز حرکت سریع بین دو نت است. معمولاً نتی نیمپرده یا یکپرده بالاتر از نت نوشتهشده.
باریولاژ (Bariolage)
باریولاژ احتمالاً یکی از تکنیکهای صدادهی چشمگیرتر سازهای زهی آرشه ای است، زیرا به نظر میرسد که تعداد زیادی نت به سرعت نواخته میشوند.
این در واقع بیشتر یک تکنیک آرشه کشیدن است تا یک تکنیک انگشتگذاری سریع. نوازنده معمولاً با استفاده از یک سیم باز بهعنوان ریشه، آرشه را به سرعت روی چندین سیم حرکت میدهد. نتیجه صدایی سریع و آرپژ مانند است.
کول لِگنو (Col Legno)
کول لِگنو تکنیک عالی سازهای زهی آرشه ای برای اضافه کردن بافت ضربی به بخشهای زهی شما است. دو نوع کول لِگنو وجود دارد، اما به طور معمول اگر مشخص نکنید کدام یک، فرض بر این است که «کول لِگنو باتوتو» (Col Legno Battuto) است.
در این تکنیک، نوازنده آرشه را وارونه میکند و به معنای واقعی کلمه با قسمت چوبی آرشه به سیمها ضربه میزند!
فرم دیگر کول لِگنو، «کول لِگنو تراتو» (Col Legno Tratto) است، جایی که نوازنده سیمها را با قسمت چوبی آرشه میکشد.
کُله و چاپینگ (یا چانکینگ) (Collé & Chopping (or Chunking))
دو تکنیک نهایی ما نوعی معادل سنتی و مدرن یکدیگر هستند: کُله و چاپینگ (یا «چانکینگ» که گاهی به آن گفته میشود).
این جایی است که آرشه به سرعت روی سیم فرود می آید و سپس به آرامی نواخته میشود. این صدای کوتاه، خشن و کاملاً ضربی ایجاد میکند. در کُله، روش سنتی، خود نت کمی برجستهتر است.
در حالی که در چاپینگ، گاهی اوقات نت کاملاً بیصدا میشود و فقط یک صدای ضربهای و خرد کردن چوب مانند، همانطور که از نامش پیداست، به دست میآید.
سازهای زهی: تکنیکهای آرشه کشیدن
در این بخش، همه چیز را در مورد تکنیکهای آرشه سازهای زهی آرشه ای یاد خواهید گرفت. یک نوازنده ساز زهی میتواند به روشهای مختلفی آرشه بکشد. هر روش صدای کمی متفاوتی ایجاد میکند.
یادگیری این تکنیکهای آرشهکشی به شما کمک میکند تا رنگآمیزیهای صوتی و بافتهای جدیدی را برای استفاده در آهنگسازیهای خود بیابید.
جهتهای آرشهکشی
میتوانید از جهتهای آرشهکشی به نفع خود استفاده کنید. مثلاً فرض کنید برای هر نت صدایی تهاجمیتر و کمی قدرتمندتر میخواهید. میتوانید به نوازندگان دستور دهید از آرشه رو به پایین (downbow) استفاده کنند، که به طور طبیعی نسبت به آرشه رو به بالا (upbow) قدرتمندتر است، تا به آن اثر برسید.
همچنین چند راه برای گفتن به نوازندگان ساز زهی وجود دارد که از کدام قسمت آرشه استفاده کنند. شما میتوانید بنویسید:
- WB برای «کل آرشه» (whole bow)
- MB برای «وسط آرشه» (middle bow)
- UH برای «نیمه بالایی» (upper half)
- LH برای «نیمه پایینی» (lower half)
برخی دیگر از اصطلاحاتی که محل قرارگیری آرشه را نشان میدهند عبارتند از:
تستا یا پونتا دِآرکو (Testa or Punta D’arco)
این به معنای نواختن با نوک مطلق آرشه است و صدایی بسیار نازک و سبک ایجاد میکند.
آل تالونه (Al Tallone)
به معنای نواختن با پاشنه یا فراگ آرشه است و صدایی کمی سنگینتر و قدرتمندتر میدهد.
محل قرارگیری آرشه
تا به حال، تمام اصطلاحات به محل قرارگیری آرشه روی بدنه آرشه اشاره میکرد. اما شما همچنین میتوانید با تغییر محل قرارگیری آرشه روی سیم، صدای سازهای زهی آرشه ای را تغییر دهید.
سول تاستو (Sul Tasto)
سول تاستو به معنای قرار دادن آرشه بالاتر روی سیم، روی صفحه انگشتگذاری است. این منجر به صدایی نرمتر و کمحجمتر میشود. گاهی اوقات به این «فلوتاندو» (flautando) گفته میشود، زیرا به صدای فلوت نزدیکتر است.
سول پونتیچلو (Sul Ponticello)
عكس سول تاستو، سول پونتیچلو است، که به معنای نزدیکتر نواختن به خرک است. این صدایی شیشهای و خشن میدهد، که اگر به خوبی اجرا نشود، واقعاً میتواند ناخوشایند باشد.
کن سوردینو (Con Sordino)
این مورد کاملاً یک تکنیک آرشهکشی نیست، اما چیزی است که بر صدای یک ساز زهی تأثیر میگذارد و آن «کن سوردینو» یا «با خفه کننده» است.
سازهای زهی آرشه ای برای تشدید صدا طراحی شدهاند. آنها بدنههای بزرگ و توخالی با آن سوراخهای f دارند که تمام آن ارتعاش را تقویت میکنند.
خفهکننده روی خرک وصل میشود و مانع از لرزش شدید آن میشود. این باعث تغییر صدای ساز میشود و صدایی تیرهتر با هارمونیکهای کمتر (یا فرکانسهای بالاتر) میدهد.
نمونهی عالی از خفهکننده در اثر «تاپیولا» (Tapiola) سیبلیوس وجود دارد. نوازندگان ساز زهی در حالی که یک ترمولو روی یک نت نگه میدارند، هر کدام خفهکننده خود را به نوبت برمیدارند. بنابراین بافت صدا به آرامی در طول زمان تغییر میکند.
دی وی زی سازهای زهی آرشه ای و دابل استاپ (Double Stops): آکوردهایی برای سازهای زهی
در این مقاله با دو تکنیکی آشنا خواهید شد که به شما امکان میدهد نتهای بیشتری را در بخش زهی بنوازید: دی وی زی سازهای زهی آرشه ای و دابل استاپ.
همچنین خواهید آموخت که چرا آکوردهای پایدار چهار نتی روی یک ساز زهی منفرد غیرممکن هستند.
چند نت در هر آکورد؟
اگر چهار ساز زهی به پنج قسمت تقسیم شوند (ویولن اول و دوم، ویولا، ویولنسل و باس) پس مطمئناً به این معنی است که بزرگترین آکوردی که میتوانید داشته باشید یک آکورد پنج نتی است، درست است؟
یک نت برای هر بخش؟ راستش نه. چند راه برای ایجاد آکوردهای کاملتر با نتهای بیشتر وجود دارد. به طور خاص: دی وی زی سازهای زهی آرشه ای و دابل استاپ.
اگر هرگز قصد کار با یک ارکستر واقعی را ندارید و تمام این کارها را با نمونهها انجام میدهید، ممکن است تعجب کنید که چرا باید نگران این موضوع باشید.
این همه در مورد واقعگرایی است. اگر یک پچ نمونه کتابخانهای را بارگذاری کنید که 18 ویولن دارد و با آن ویولنها یک آکورد سه نتی بنوازید، کتابخانه نمونه به طور خودکار آن 18 ویولن را به سه گروه 6 تایی تقسیم نمیکند.
این کتابخانه 18 ویولن را روی هر نت پخش میکند! در مجموع 54 ویولن!!!
بنابراین، یادگیری نحوه تشکیل آکوردها توسط بخش زهی به شما کمک میکند تا بفهمید چگونه نمونههای سازهای زهی آرشه ای MIDI خود را واقعیتر کنید.
دابل استاپ (Double Stops)
بیایید با دابل استاپ شروع کنیم. دابل استاپ زمانی است که نوازنده دو نت را به طور همزمان مینوازد. دلیل نامگذاری آن به دابل استاپ این است که معمولاً نوازنده با دو انگشت دو سیم جداگانه را متوقف میکند.
شما میتوانید دابل استاپ، تریپل استاپ و حتی کوادروپل استاپ داشته باشید. این جایی است که هر چهار سیم برای تشکیل یک آکورد نواخته میشوند.
با این حال، نکته مهم این است که فقط در دابل استاپ است که نتها میتوانند به طور همزمان با دینامیکهای متنوع نواخته شوند.
از آنجایی که خرک ویولن خمیده است، نوازنده فقط میتواند همزمان روی دو سیم آرشه بکشد، مگر اینکه فشار بسیار شدیدی روی سیمها وارد کند. در این صورت، آنها گاهی اوقات میتوانند سه سیم را همزمان بنوازند.
این به این معنی است که تریپل استاپها را میتوان به صورت یک آکورد واحد نواخت. فقط انتظار داشته باشید که بلند باشد!
کوادروپل استاپها همیشه آرپژ میشوند، از پایین به بالا. بنابراین به خاطر داشته باشید که با کوادروپل استاپها حمله محکمی نخواهید داشت.
اغلب اوقات با ارکسترها، حتی اگر آنها را برای نواختن دابل استاپها راهنمایی کنید، آنها همچنان دی وی زی مینوازند.
در ادامه توضیح میدهم که دی وی زی سازهای زهی آرشه ای چیست. چند دلیل وجود دارد که نوازندگان از دابل استاپها اجتناب میکنند:
- نواختن آنها با کوک (موزون) سختتر است، زیرا نوازنده باید همزمان دو نت را کوک کند.
- ایجاد صدای آنها با همان غنای تمی دشوارتر است.
- شروع و پایان یک دابل استاپ همیشه آسان نیست، مگر اینکه آهنگساز آن را به خوبی برنامهریزی کند.
دی وی زی سازهای زهی آرشه ای (Divisi Strings)
حالا دی وی زی سازهای زهی. همانطور که از سرنخهای من حدس زدهاید، دی وی زی جایی است که یک آکورد در سراسر بخش تقسیم میشود.
اگر در قسمت ویولن خود آکوردی دو نتی دارید، نیمی از ویولنها یک نت و نیم دیگر نت دوم را مینوازند. به طور اتفاقی، برای یک آکورد دو نتی، نوازندگان «به ازای هر جایگاه» تقسیم میشوند. این به معنی هر پایه است.
معمولاً دو نوازنده یک پایه نت را به اشتراک میگذارند، بنابراین پیشفرض این است که نوازندهای که نزدیکتر به تماشاچی است، نت بالایی را مینوازد در حالی که نوازنده داخلی که دورتر از تماشاچی است، نت پایینتر را مینوازد.
به طور کلی، سعی کنید از تقسیم ویولنهای اول اجتناب کنید، مگر اینکه واقعاً به نتهای اضافی نیاز داشته باشید. هر تقسیمبندی رجیستر بالایی را روی ویولنهای دوم قرار دهید.
همچنین از دی وی زی در باسها، به جز اکتاوها یا اگر میخواهید صدای بم، گلآلود و خشن ایجاد کنید، اجتناب کنید. البته انتظار نداشته باشید که هر نت را به طور واضح بشنوید!
سوالات متداول
چگونه می توانم نواختن یک ساز زهی آرشهای را یاد بگیرم؟
یک معلم پیدا کنید: یک معلم خوب می تواند به شما در یادگیری تکنیک های صحیح و پیشرفت در مهارت هایتان کمک کند. تمرین کنید: مانند هر مهارت دیگری، تمرین منظم برای پیشرفت در نواختن ساز زهی آرشهای ضروری است. گوش دهید: به موسیقی زهی آرشهای گوش دهید تا با تکنیک ها و سبک های مختلف آشنا شوید. صبر داشته باشید: یادگیری نواختن یک ساز زهی آرشهای به زمان و تلاش نیاز دارد.
بهترین نوع ساز زهی آرشهای برای من کدام است؟
به سن و اندازه خود توجه کنید: ویولن ها برای کودکان و افراد با دست های کوچکتر مناسب تر هستند. ویولنسل ها و کنترباس ها برای افراد بزرگتر و قوی تر مناسب تر هستند. به علایق خود توجه کنید: به چه نوع موسیقی علاقه دارید؟ چه نوع صدایی را دوست دارید؟ بودجه خود را در نظر بگیرید: سازهای زهی آرشه ای می توانند از چند صد هزار تومان تا چند میلیون تومان قیمت داشته باشند.
چه تفاوتی بین ویولن، ویولا، ویولنسل و کنترباس وجود دارد؟
اندازه: ویولن کوچکترین و کنترباس بزرگترین است. کوک: هر ساز یک پنجم پایینتر از ساز قبلی کوک میشود. ویولن: G D A E، ویولا: C G D A، ویولنسل: C G D A، کنترباس: E A D G. محدوده صوتی: ویولن بالاترین و کنترباس پایینترین محدوده صوتی را دارد. نقش در ارکستر: ویولنها معمولاً ملودی را مینوازند، ویولاها و ویولنسلها هارمونی را پر میکنند و کنترباس خطوط باس را مینوازد.