برای خرید سینتی سایزر کلیک کنید
13 خرداد 1401
"درباره سینتی سایزر بخونید"
سینتیسایزر (synthesiser or synthesizer) یکی از سازهای موسیقی الکترونیکه که سیگنالهای صوتی تولید میکنه. سینتیسایزر از طریق روشهایی از جمله: ترکیب کاهنده (subtractive synthesis)، ترکیب افزاینده (additive synthesis) و ترکیب مدولاسیون فرکانسها (frequency modulation synthesis)، صدا تولید میکنه. این صداها ممکنه به واسطهی اجزایی مثل فیلترها (filters)، پاکتها (envelopes) و نوسانگرهایی با فرکانس پایین (low-frequency oscillators)، شکل بگیرن و تعدیل بشن. سینتیسایزرها معمولا توسط یه صفحهکلید یا کیبورد نواخته میشن یا توسط ترتیب سنجها (sequencers)، نرمافزارها (software) و ادوات دیگه، اغلب از طریق میدی (MIDI) کنترل میشن.
سازهای شبیه به سینتیسایزر در نیمهی قرن بیستم در آمریکا با ظهور سازهایی مثل RCA Mark II پدیدار شدن. این ساز از صدها لولهی خلا (vacuum tubes) تشکیل میشد و به وسیلهی پانچ کارتها (punch cards)کنترل میشد.
RCA Mark II
سینتیسایزر موگ (Moog synthesizer) که توسط رابرت موگ (Robert Moog) ابداع شده بود و اولین مورد اون در سال 1964 به فروش رسید، به عنوان پیشگام مفاهیم سنتز آنالوگ (analog synthesis) مانند: اسیلاتورها با ولتاژ کنترل شده (voltage-controlled oscillators)، پاکتها (envelopes)، مولدهای نویز (noise generators)، فیلترها (filters) و ترتیب سنجها (sequencers)، شناخته میشد.
در سال 1970 نمونهی کوچکتر، ارزونتر و استاندارد سینتیسایزرهای مینی موگ (Minimoog) به صورت سازی که خودش دارای کیبورد باشه، در مقایسه با سینتیسایزرهای وابستهی قبلی، به بازار اومد.
سینتیسایزر مینی موگ – تولید شده توسط رابرت موگ در سال 1970
اولین تولید انبوه سینتیسایزر مربوط به کمپانی یاماها با مدل DX7 میشد که سال 1983 به بازار اومد و باعث محبوبیت سینتیسایزرهای دیجیتال شد.
سینتیسایزر یاماها – مدل: DX-7 – این سینتیسایزر بین سالهای 1983 تا 1989 تولید میشد.
پلیفونی برای 16 صدا داشت و ترکیب اون به شیوهی مدولاسیون فرکانسهای خطی دیجیتال بود.
در حال حاضر سینتیسایزرهای نرمافزاری میتونن روی یه میکروچیپ داخل هر دستگاه الکترونیکیای تعبیه بشن.
سینتیسایزرها در ابتدای کار به عنوان ابزارهایی آوانگارد که توسط ضد فرهنگها ارزشگذاری شده بودن، دیده میشدن، اما با درک پتانسیل تجاری و تبلیغاتیشون کمکم درک و پذیرفته شدن.
سوئیچ آن باخ (Switched-On Bach) یه آلبوم موسیقی بود که در سال 1968 توسط وندی کارولز (Wendy Carlos) روانهی بازار شد. در این آلبوم، اونها قطعات باخ رو با سینتیسایزر اجرا میکردن و به این ترتیب سینتیسایزر وارد جریان اصلی (mainstream) موسیقی شد.
آلبوم سوئیچ آن باخ اولین آلبوم استودیویی آهنگساز آمریکایی وندی کارولز بود که در اکتبر سال 1968 اون رو تحت اسم والتر کارولز ارائه کرد. برای اجرای بخشیهایی از قطعات باخ که در این آلبوم اجرا شدن، از سینتیسایزر موگ استفاده شده.
سینتیسایزرها در دهههای 1960 و 1970 توسط گروههای راک و پاپ پذیرفته شدن و از اونها در دههی 1980 در موسیقی راک به صورت گسترده استفاده میشد.
گرفتن سمپل یا نمونه (Sampling) توسط سینتیسایزر فرلایت (Fairlight)که در سال 1979 معرفی شد، روی همهی سبکهای موسیقی و همچنین در گسترش موسیقی الکترونیک و هیپپاپ، تاثیر زیادی داشت. در حال حاضر از سینتیسایزر تقریبا در همهی سبکهای موسیقی استفاده میشه و یکی از مهمترین سازها در صنعت موسیقی به حساب میاد. طبق گفتهی فکت (Fact) در سال 2016، سینتیسایزر در موسیقی مدرن به اندازهی صدای انسان مهم و فراگیر است.
پیشینه
پیش سازها – با دسترسی گستردهتری که به برق وجود داشت، اوایل قرن بیستم شاهد اختراع آلات موسیقی الکترونیک مختلفی از جمله تلهارمونیوم (Telharmonium)، تراتونیوم (Trautonium) اندس مارتنوت (Ondes Martenot) و ترمین (theremin) بود. در سال 1935 ارگ هموند (Hammond organ) معرفی شد که اولین ساز الکتریکیای بود که مورد اقبال گستردهای قرار گرفت.
تراتونیوم یه ساز موسیقی تک صداییه که حدودا در سال 1929 توسط فردریش تروتوئین (Friedrich Trautwein) در برلین و در یه آزمایشگاه موسیقی و رادیو ابداع شد. خیلی سریع اسکار سالا (Oskar Sala) هم برای توسعه این ساز به او پیوست و تا سال مرگ سالا یعنی 2002 به کارشون ادامه دادن.
در سال 1948 یه مهندس کانادایی به اسم هیو لو کین (Hugh Le Caine) یه ساز الکترونیک رو با اسم سکبوت الکترونیک (electronic sackbut) تکمیل کرد که نمونهی اولیهای از سینتیسایزر با ولتاژ کنترل شده بود و صفحهکلیدی داشت که با داشتن حساسیت اجازهی اجرای تکنیکهایی مثل ویبراتو (vibrato) وگلیساندو (glissando) رو میداد و همینطور کنترل اتک (attack control) داشت.
الکترونیک ساکبوت (Electronic sackbut) ساختهی کین که در موزهی علم و تکنولوژی کانادا به نمایش گذاشته شده.
در سال 1957 هری اولسون (Harry Olson) و هربرت بلار (Herbert Belar) سینتیسایزر RCA Mark II رو توی آزمایشگاههای RCA توی پرینستون نیوجرسی (Princeton, New Jersey) تکمیل کردن. این ساز یه نوار پانچ شده رو میخوند که یه سنتیسایزر آنالوگ با 750 تا لولهی خلا رو کنترل میکرد. این ساز توسط مرکز موسیقی الکترونیک کلمبیا – پرینستون (Columbia-Princeton Electronic Music Center) خریداری شد و تقریبا به صورت انحصاری مورد استفادهی میلتون ببیت (Milton Babbitt) که آهنگساز دانشگاه پرینستون بود، قرار گرفت.
دههی 1960 و 1970 / سالهای اولیه – نویسندههای دوران آنالوگ، اولین روزهای سینتیسایزر رو بین سالهای 1964 و اواسط دههی 1970 میدونن که با شروع به کار سینتیسایزر موگ، شروع میشه. این سینتیسایزر توسط مهندس آمریکایی، رابرت موگ، طراحی شده بود. داخل اون از ترکیبکنندههای مجزا از هم، ماژولهایی برای ایجاد و شکل دادن به صدا استفاده شده و توسط کابلهای پچ (patch cords) به هم متصل شده بود. همینطور موگ ابزاری رو برای کنترل پیچ صدا از طریق ولتاژ ایجاد کرده بود که نوسانگر با ولتاژ کنترلشده بود. این مورد به همراه اجزای دیگهی موگ مثل: پاکتها یا انولوپها، مولدهای نویز، فیلترها و ترتیبسنجها تبدیل به استاندارد صنعت ساخت سینتیسایزرها شدن.
رابرت موگ با سینتیسایزر ماژول موگ – خیلی از ابداعهای موگ مثل نوسانگر با ولتاژ کنترل شده تبدیل به استانداردهای این صنعت شدن.
در همون دوران مهندس آمریکایی دیگهای به اسم دون بوچلا (Don Buchla) سیستم موسیقی الکترونیک مدولار بوچلا (Buchla Modular Electronic Music System) رو اختراع کرد. در این سیستمها به جای اون که از یه صفحه کلید معمولی استفاده بشه، بوچلا از صفحههای لمسی (touchplates) استفاده کرده بود که کنترل ولتاژ رو نسبت به موقعیتی که انگشتها قرار میگرفتن و میزان نیرویی که توسط انگشت منتقل میشد، انجام میداد. اما موگ کیبوردهاش رو در دسترستر قرار داده بود و بنابراین امکان دسترسی به اونها و خریدشون برای موزیسینها راحتتر بود و به همین دلیل هم صفحه کلید تبدیل به استاندارد کنترل سینتیسایزر شد.
هم بوچلا و هم موگ از استفاده از کلمهی سینتیسایزر برای اشاره به سازی که تولید کرده بودن خودداری میکردن و دلیلش هم مرتبط بودن اون با RCA بود؛ اما در نهایت اصطلاح سینتیسایزر در دههی 1970 تبدیل به یه اصطلاح استاندارد برای اشاره به این سازها شد.
در دههی 1970 موگ یه مدل ارزونتر و کوچکتر از سینتیسایزرش رو با اسم مینیموگ به بازار عرضه کرد و مینی موگ اولین سینتیسایزری بود که داخل مغازههای مربوط به ادوات موسیقی به فروش میرسید و استفاده از اون برای اجراهای زنده خیلی کاربردیتر بود و این دستگاهی بود که سینتیسایزر رو به عنوان یه ساز مستقل که خودش کیبورد داره (به عنوان یه استاندارد) معرفی کرد.
بعد از این که در سال 1971 مغازههای خرده فروشی، شروع به فروختن سینتیسایزرها کردن، کمپانیهای دیگهای هم که سینتیسایزر تولید میکردن، از جمله ARP در آمریکا و EMS در بریتانیا هم تاسیس شدن.
محصولاتی که ARP تولید میکرد، شامل ARP 2600 میشد که داخل یه کیف قابل حمل قرار میگرفت و بلندگوی داخلی هم داشت و رقیب مینیموگ محسوب میشد. سینیسایزرهای ارزون قیمتتری که توسط EMS تولید میشدن توسط گروههای اروپایی آرت راک (art rock) و پراگرسیوو راک (progressive rock) مثل برایان انو (Brian Eno) و پینک فلوید (Pink Floyd) مورد استفاده قرار گرفتن.
ARP 2600 – این ساز مونوفونیک و مونوتیمبرال بود.
طرحهایی هم در بازار برای سینتیسایزرهای آماتور ظاهر شد، مثل سینتیسایزر پرکتیکال (Practical Electronics Sound Synthesiser) که در کمپانی پرکتیکال الکترونیک (Practical Electronics) در سال 1973 ساخته شده بود. در اواسط دههی 1970، ARP بزرگترین تولیدکنندهی سینتیسایزر سرتاسر دنیا بود، اگر چه این کمپانی در سال 1981 بسته شد.
سینتیسایزرهای اولیه تک صدایی بودن به این معنی که اونها فقط میتونستن در یه زمان یک نت رو پخش کنن. بعضی از سینتیسایزرهای پلیفونیک تجاری اولیه توسط مهندس آمریکاییای به نام تام ابرهایم (Tom Oberheim)تولید شدن، مثل OB-X که در سال 1979 ساخته شد. در سال 1978 کمپانی امریکایی سیکوئسال سرکیوت (Sequential Circuits) اولین سینتیسایزر پلیفونیک قابل برنامهریزی رو با اسم پرافیت-5 (Prophet-5) وارد بازار کرد. اونها برای این سینتیسایزر از ریزپردازندههایی برای حافظه استفاده کردن که این قابلیت رو به نوازندهها میداد تا صدایی رو ضبط کنن.
Prophet-5
دههی 1980 / گسترش بازار تجاری و فناوریهای دیجیتال – بازار سینتیسایزرها در دههی 1980 رشد خیلی چشمگیری داشت. در سال 1982 میدی که یه وسیلهی استاندارد برای همگام سازی ادوات موسیقی الکترونیک بود به بازار معرفی شد و به عنوان یکی از استانداردهای این صنعت باقی موند. یکی از سینتیسایزرهای تاثیرگذار که Fairlight CMI بود، در سال 1979 به بازار اومد و این سینتیسایزر قابلیت ضبط و پخش نمونههای مختلف صدا رو در گامهای مختلف داشت. اگرچه این مدل چون قیمت بالایی داشت برای آماتورها غیر قابل دسترسی بود اما موزیسنهای معروف پاپ از جمله کیت بوش (Kate Bush) و پیتر گابریل (Peter Gabriel) از اون استفاده کردن. موفقیتی که سینتیسایزر فیرلایت کسب کرد باعث شد تا رقابتی به وجود بیاد تا فناوری استفاده از سمپلها بهتر بشه و قیمتها هم پایینتر بیاد. نمونههای اولیه محصول این رقابت، مدلهای شبیهساز E-mu تولید 1981 و آکای سری S تولید 1985 بودن. یاماها DX7 تولید 1983 بود و اولین سینتیسایزر موفق از لحاظ تجاری بود که در موسیقی پاپ دههی 80 به طور گستردهای مورد استفاده قرار گرفت. این مدل بر اساس مدولاسیون ترکیب فرکانسها که توسط جان چونینگ (John Chowning) مهندس دانشگاه استنفورد توسعه پیدا کرد بود، طراحی شده بود. این مدل تبدیل به پرفروشترین سینتیسایزر تاریخ شد و اولین سینتیسایزری شد که ازش بیشتر از 100000 تا فروش رفت. در مقایسه با صدای گرم و گرفتهی سینتیسایزرهای آنالوگ، DX7 با صدای خشن، بی حالت و سردش شناخته میشد. سینتیسایزرهای دیجیتال معمولا صداهایی که از قبل ضبط و تعیین شده بودن رو به وسیلهی ابزارهای صوتی که توسط کلیدها و منوها کنترل میشدن، تقلید میکردن. Synclavier یه سینتیسایزر دیجیتال بود که تکنولوژی FM رو داشت و ویژگیهایی مثل نمونه گیری 16 بیتی و ضبط صدای داخلی رو هم داشت. قیمت اون از 13 هزار دلار شروع میشد و بنابراین فقط برای افراد ثروتمند و استودیوها و دانشگاهها قابل دستیابی بود.
سینتیسایزر سینکلاویه (Synclavier) – تولید سال 1977
موفقیت DX7 باعث شد تا بین سینتیسایزرهای دیجیتال رقابت به وجود بیاد. کمپانی رولند (Roland)، مدل D-50 خودش رو در سال 1987 به بازار فرستاد. اونها برای این مدل از الگوریتم حساب خطی رولند (Roland's linear arithmetic algorithm) به همراه سمپلها استفاده کردن و در نتیجه D-50 تبدیل به اولین مدلی با تولید گسترده شد که از افکتهایی مثل دلی (delay) و ریورب (reverb) و کر (chorus) استفاده میکرد. در سال 1988 کمپانی ژاپنی کرگ (korg) مدل M1 رو تولید کرد که یه سینتیسایزر ایستگاه کاری (synthesizer workstation) دیجیتال با سمپلهایی ترنزیت (transients) و لوپ (loops) بود.
Roland D-50
ظهور سینتیسایزرهای جدید باعث شد تا علاقه نسبت به سینتیسایزرهای آنالوگ کم بشه.
دههی 1990 تا امروز / سینتیسایزرهای نرمافزاری و احیای نمونههای آنالوگ – در سال 1997 ری برث (ReBirth) توسط پروپلرهد سافتور (Propellerhead Software) و رئالیتی (Reality) توسط سیر سیستم (Seer Systems) به بازار اومدن و تبدیل به اولین سینتیسایزرهای نرمافزاری شدن که در زمان واقعی (real time) قابلیت اجرا شدن توسط میدی رو داشتن. در سال 1999 به روزرسانی نرمافزار موسیقی Cubase اجازهی اجرای ادوات موسیقی از جمله سینتیسایزر رو به صورت نرمافزاری به عنوان پلاگین به کاربرها میداد و باعث ایجاد تورنت (torrent) ادوات موسیقی نرمافزاری جدید شد.
کیوبیس یه ورکاستیشن صدای دیجیتال یا داو (DAW) است که توسط استاینبرگ توسعه داده شده.
Propellerhead's Reason که در سال 2000 به بازار اومد، یه قفسهی مجازی ازتجهیزات یه استودیوی موسیقی بود در حالی که یه زمانی این سازها کلی فضا اشغال میکردن؛ حالا میشد یه سینتیسایزر رو فقط روی یه تراشهی کوچک داشت و اون رو روی هر دستگاه الکترونیکی جاسازی کرد تا دقیقا به همون شکل توسط نرمافزارها تقلید بشه.
در دههی 2000 سینتیسایزرهای آنالوگ و قدیمی دوباره محبوبیتی به دست اوردن و گاهی بسیار بیشتر از قیمت اصلی خودشون به فروش میرسیدن. در دههی 2010 سینتیسایزرهای آنالوگ جدید با قیمتهای قابل قبول توسط شرکتهایی مثل کرگ، موگ، آرتوریا (Arturia) و دیو اسمیت (Dave Smith Instruments) دوباره به بازار اومدن. این علاقه به دلیل صدای طبیعی یا ارگانیک این سازها بود. همینطور به دلیل تکنولوژی مدرن، ساختن سینتیسایزرهای آنالوگ خیلی ارزونتر تموم میشد و سریعتر هم میشد اونها رو تولید کرد.
تاثیر
همونطوری که قبلتر هم بهش اشاره کردیم سینتیسایزرهای اولیه به عنوان یه وسیلهی آوانگارد در نظر گرفته میشدن که ضد فرهنگها ازشون استفاده میکردن اما با بیرون اومدن آلبوم سوئیچ آن باخ خیلیها به این نتیجه رسیدن که این محصول پتانسیل تجاری داره و چیزی بیشتر از یه دستگاهی که میتونه سر و صداهای تصادفی تولید کنه، است. در واقع این آلبوم سینتیسایزر رو وارد جریان اصلی موسیقی کرد. با این حال بحثهای جدیای در مورد این که آیا این ساز برای موسیقی باروک مناسب هست یا نه، شکل گرفت و در نهایت به گفتهی گاردین اون رو در محافل جدی کلاسیک به سرعت کنار گذاشتن.
موگ توسط گروههای مختلفی از جمله: دورز (Doors)، گریتفول دد (Grateful Dead)، رولینگ استونز (Rolling Stons)، بیتلز (Beatles) و کیت امرسون (Keith Emerson) پذیرفته شد. امرسون اولین نوازندهی مطرح راکی بود که با موگ اجرا کرد و موگ تبدیل به علامت تجاری اجراهای اون شد و امرسون از این طریق به گروه موسیقی خودش یعنی لیک اند پالمر (Lake & Palmer) کمک کرد تا تبدیل به ستارههای جهانی بشن. طبق گفتهی آنالوگ دیز (Analog Days) کسانی امثال امرسون با اجرا توسط موگ کاری رو برای کیبورد انجام دادن که جیمی هندریکس (Jimi Hendrix) برای گیتار انجام داد.
امرسون در حال اجرا در کنسرتی با امرسون، لیک اند پالمر توی سال 1977
مینی موگ که در سال 1970 به بازار اومد خیلی کوچکتر از سینتیسایزرهای مدولار قبل از اون بود و باعث شد تا استفاده از سینتیسایزرها در اجراهای زنده خیلی رایجتر بشه. مینیموگ در موسیقی جریان اصلی سیاه، مثل کارهای استیوی واندر (Stevie Wonder) و در موسیقی جاز مثل کارهای سان را (Sun Ra) جای خودش رو پیدا کرد. اون همینطور توسط هنرمندهای موسیقی الکترونیک هم مورد استفاده قرار گرفت. مثلا کرفترک (Kraftwerk) در آلبومهای خودش از جمله Autobahn (1974) و The Man-Machine (1978) از مینیموگ استفاده کرد. این ساز بعدتر توسط کلوس شولز (Klaus Schulze)، تانگرین دریم (Tangerine Dream) و گری نومن (Gary Numan)هم استفاده شد. اواخر دههی 1970 و اوایل دههی 1980 مینیموگ به صورت گسترده در اجراهای سبک دیسکو گروههایی مثل ABBA مورد استفاده قرار گرفت. بعضیها هم این احساس رو داشتن که استفاده از سینتیسایزر در آلبومها مثل تقلب کردنه و گروهی مثل کوئین هم داخل یادداشتهای خودش اشاره کرده که هیچوقت از سینتیسایزر استفاده نکردن.
سینتیسایزرهای اولیه فقط قابلیت اجرای یک نت توی لحظه رو داشتن و به این دلیل فقط برای اجرای خطهای باس (basslines)، تکنوازیها و لید مناسب بودن. با افزایش سینتیسایزرهای پلیفونیک در دهههای 70 و 80 میلادی یه بار دیگه سینتیسایزر به پشت صحنه برگشت تا از اون برای ایجاد فضا و پر کردن صحنه استفاده بشه به جای این که ازش برای سولو استفاده کنن.
استفاده از سمپلها که با سینتیسایزر فیرلایت معرفی شد تاثیر زیادی روی همهی سبکهای موسیقی و تاثیر عمدهای در گسترش و توسعهی موسیقی الکترونیک و هیپپاپ داشت.
در دههی 1970 آهنگسازهای موسیقی الکترونیک مثل جان میشل جار (Jean Michel Jarre) و ایسائو تومیتا (Isao Tomita) آلبومهای موفقی رو منتشر کردن که در اونها سینتیسایزر ساز اصلی بود. این موضوع تاثیر زیادی روی زیر شاخهای از این سبک به اسم سینتپاپ (synthpop) گذاشت که مربوط به دهههای 70 و 80 میشد و این رو میشه در آثار موزیسنهای مختلفی از جمله گروههای آلمانی مثل کرفترک و تنگریم دریم، بریتانیاییهایی مثل جان فاکس (John Foxx)، گری نومن، دیوید بویی (David Bowie) و آفریقایی آمریکاییهایی مثل جرج کلینتون (George Clinton) و زپ (Zapp) و الکترونیک ژاپنی مثل یلو مجیک ارکسترا (Yellow Magic Orchestra) و کیتارو (Kitaro) دید. در قطعههای پرفروش گری نومن یعنی Are 'Friends' Electric? و cars استفادهی خیلی زیادی از سینتیسایزر شده.
اجرای زندهی کیتارو – اوایل دههی 1990
در دههی 1980 به صورت گستردهای از سینتیسایزرها در موسیقی پاپ استفاده میشد. یاماها DX7 که سال 1983 تولید شده بود، تبدیل به ساز اصلی شد و در آهنگهای مطرح زیادی از اون استفاده میشد. امکان E PIANO 1 این ساز به خصوص برای تصنیفهای قدرتمند معروف شد و هنرمندهایی مثل ویتنی هیوستون (Whitney Houston)، فیل کالینز (Phil Collins)، سلن دیون (Celine Dion) و بیلی اوشن (Billy Ocean) از اون استفاده کردن.
رولند مدل TB-303 که در 1981 به بازار اومد ، با درام TR-808 و TR-909 رولند هم همراه بود و تبدیل به یه اساس برای موسیقیهای الکترونیک رقص مثل هاوس (house) و تکنو (techno) شد. تنظیمات پیش فرض کرگ مدل M1 هم در دههی 1990 به صورت گستردهای مورد استفاده قرار گرفتن که شروع اونها با تک آهنگ ووگ (Vogue) از مدونا (Madonna) بود.
امروزه از سینتیسایزرها تقریبا در هر سبکی از موسیقی استفاده میشه و طبق گفتهی نویسندهی آنالوگ دیز میشه اون رو به عنوان تنها سازی در نظر گرفت که میتونه کنار گیتار الکتریک قرار بگیره و به عنوان یه ساز جدید، مربوط به دوران موسیقی الکترونیک شناخته بشه. در حال حاضر میشه سینتیسایزر رو به عنوان یکی از مهمترین سازهایی که در صنعت موسیقی وجود داره و درجهی اهمیتی معادل صدای انسان داره در نظر گرفت.
ترکیب صدا
سینتیسایزرها با استفاده از شکلهای مختلفی از صداهای آنالوگ و دیجیتال، صدا تولید میکنن. این صداها ممکنه توسط اجزای مختلفی مثل فیلترها، پاکتها و نوسانگرها با فرکانس پایین شکل بگیرن و تعدیل بشن.
در ترکیب کاهشی شکلهای پیچیدهی موجی توسط نوسانگر تولید میشن و بعد با فیلترها شکل میگیرن تا فرکانسهای خاص رو حذف یا تقویت کنن. ترکیب یا سنتز کاهشی با عنوان گرم و غنی شناخته میشه.
در ترکیب افزوده تعداد زیادی از شکلهای موجی، معمولا امواج سینوسی، در یه صدای ترکیبی با هم ترکیب میشن و به تعداد زیادی شکل موجی نیاز دارن.
در ترکیب مدولاسیون فرکانس (FM) شکل موجها با فرکانس سایر شکلهای موج تعدیل میشه و در نتیجه یه شکل موج پیچیده میتونه به خودی خودش برای تعدیل یه موج دیگه و این موج دیگه برای تعدیل یکی دیگه استفاده بشه و این چرخه تا آخر ادامه پیدا کنه. ترکیب یا سنتز افام میتونه صداهای آکوستک، مثل: پیانو، سازهای زهی و ارگ رو تقلید کنه. ترکیب افام با ویژگیهای خشن، شیشهای و سرد شناخته میشه. سنتز اعوجاج فاز (Phase distortion synthesis) هم که در سینتیسایزرهای کاسیو مدل CZ وجود داشت، شبیه به سنتز افام است.
Casio CZ-1
در سنتزهایی که قابلیت داشتن موج رو دارن، سینتیسایزرها بین نمایش شکلهای مختلف موجها به آرومی تغییر میکنن و شکل و طنین رو تغییر میدن. در سینتیسایزرهایی که بر مبنای سمپلها کار میکنن به جای این که صداها توسط سینتیسایزر تولید بشن، نمونههای دیجیتالی ضبط شدهی صداها پخش میشن و به واسطهی اجزایی مثل فیلترها، پاکتها و LFO ها شکل میگیرن.
اجزا
سینتیسایزرها میتونن اجزای مختلفی برای تولید و تعدیل صدا داشته باشن.
اسیلاتورها (Oscillators) – بطور معمول شکلهای موجی (مثل دندان اره، سینوس یا امواج نبض) رو با طنینهای متفاوت تولید میکنن.
اسیلاتورهای با فرکانس پایین (Low-frequency oscillators) – شکل موجی رو ایجاد میکنن که برای تعدیل پارامترها استفاده میشه، مثل گام نوسانگر (تولید ویبراتو).
فیلترها با ولتاژ کنترل شده (Voltage-controlled filter) – صدای تولید شده توسط اسیلاتور رو در دامنهی فرکانس شکل میدن. اغلب تحت کنترل یه انولوپ و یا LFO است و برای سنتز کاهشی ضروریه.
تولیدکنندههای انولوپ یا پاکت (Envelope generators) – مدولاسیون پاکت رو برای شکل دادن حجم یا محتوای هارمونیک نتهای تولید شده در بازهی زمان با پارامترهای اتک (attack)، دکی (decay)، ساستین (sustain) و رلیس (release) انجام میدن. اینها در بیشتر شکلهای ترکیب استفاده میشن. کنترل ADSR توسط ژنراتورهای انولوپ ارائه میشه.
آمپلیفایرها با ولتاژ کنترل شده (Voltage-controlled amplifiers) – میزان صدا یا افزایش سیگنال صوتی رو کنترل میکنن، اونها توسط اجزای دیگهای مثل LFOها و انولوپها قابل تنظیم هستن.
بعد از این که سیگنال تولید شده توسط یه VCO (یا ترکیب تعداد بیشتری) توسط فیلترها و LFO اصلاح شد و شکل موج اون توسط یه مولد پاکت ADSR شکل گرفت؛ بعد به یکی یا چند تا تقویتکننده با ولتاژ کنترل شده، منتقل میشن. VCA یه پیش تقویتکننده است که سیگنال الکترونیکی رو قبل از انتقال به یه تقویت کننده قدرت داخلی یا خارجی تقویت میکنه و همینطور وسیلهای برای کنترل دامنه (حجم) صدا با استفاده از میراگر است. افزایش VCA تحت تاثیر ولتاژ کنترل CV است که از یه مولد انولوپ، یه LFO، یه صفحه کلید یا منبع دیگهای به دست میاد.
فیلتر صوتی: فیلترها بخصوص در ترکیبهای کاهنده تاثیر مهمی دارن، چون، اینطوری طراحی شدن که به یه سری از فرکانسها بدون تضعیف اجازهی عبور بدن در حالی که بقیه قسمتها بطور قابل توجهی کاهش داده شدن. فیلتر با گذر کم (low-pass filter) نمونهایه که بیشترین استفاده ازش میشه. اما فیلترهای عبور باند (band-pass filters)، رد باند (band-reject filters) و فیلترهای با گذر زیاد (high-pass filters) هم گاهی در دسترس هستن. فیلترها ممکنه که توسط یه پاکت ADSR ثانویه کنترل بشن. پارامتر مدولاسیون انولوپ (envelope modulation) در تعداد زیادی از سینتیسایزرها مشخص میکنه که چه مقدار انولوپ روی فیلتر تاثیر میذاره. اگه تا آخر پایین بره، فیلتر صدایی صاف و بدون انولوپ تولید میکنه، وقتی انولوپ زیاد میشه، قابل مشاهدهتر میشه و گسترهی مینیمم و ماکسیمم فیلتر افزایش پیدا میکنه. انولوپ اعمال شده روی فیلتر به طراح صدا کمک میکنه تا با حرکت دادن پارامترهای بالا و پایین مثل دکی، ساستین و رلیس، نتهای طولانی و یا کوتاهی رو تولید کنه. به عنوان مثال، با استفاده از دیکی کوتاه و بدون ساستین، صدایی تولید میشه که بطور معمول با اسم استب (stab) میشناسنش. طراحهای صدا ممکنه که ترجیح بدن تا صدا رو بیشتر با فیلتر شکل بدن تا با تغییر میزان یا بلندی صدا (volume).
مدهای مختلف فیلتر
انولوپ (Envelope): انولوپها تغییر صدا در گذر زمان رو کنترل میکنن. اونها ممکنه پارامترهایی مثل: دامنه یا حجم (amplitude (volume))، فیلتر یا فرکانس (filters (frequencies)) و یا پیچ صدا رو کنترل کنن. معمولترین نوع انولوپ ADSR است. (ADSR ترکیبی از حرف اول چهار تا عامل یعنی اتک، دکی، ساستین و رلیس است.)
اتک تایم (Attack time) – زمانیه که برای افزایش اولیه از سطح صفر تا اوج لازمه و از زمان شروع نت، شروع میشه.
زمان دکی (Decay time) – زمانیه که برای کاهش بعد بعد از اتک در نظر گرفته میشه تا نت به سطح پایداری یا ساستین برسه.
سطح ساستین (Sustain level) – سطح اصلی در توالی صداست و تا زمانی که کلید رها بشه، ادامه پیدا میکنه.
زمان رلیس (Release time) – زمانیه که از سطح ساستین به زمان دکی و بعد از رلیس به سطح صفر برسه.
شماتیک ADSR
نوسانگر با فرکانس پایین (low-frequency oscillator (LFO)): یه اسیلاتور با فرکانس پایین سیگنال الکتریکیای تولید میکنه که معمولا زیر 20 هرتز است. سیگنالهای LFO یه سیگنال کنترل متناوب (periodic control signal) یا سویپ (sweep) تولید میکنن که اغلب در ترمولو (tremolo)، ویبراتو و افکتهای دیگه استفاده میشن. در سبکهای خاصی از موسیقی الکترونیک، سیگنال LFO میتونه فرکانس قطع VCF رو کنترل کنه تا ریتمی رو ایجاد کنه که صدایی شبیه به wah-wah تولید کنه و یا یه صدای بیس dubstep ایجاد کنه.
آرپژیتور (Arpeggiator): این یه ویژگیه که در بعضی از سینتیسایزرها وجود داره، که به صورت خودکار دنبالهای از نتها رو طبق یه آکورد داده شده، دنبال میکنه و بنابراین یه آرپژ ایجاد میشه. نتها در اکثر مواقع برای ضبط و ویرایش بیشتر به یه میدی منتقل میشن. یه آرپژیتور میتونه کنترل سرعت، دامنه و ترتیب اجرای نتها رو داشته باشه و اونها رو به صورت بالا به پایین، پایین به بالا و یا به صورت تصادفی اجرا کنه. آرپژیتورهای پیشرفتهتر به کاربر اجازه میدن تا یه توالی پیچیدهتر از نتها و یا چند آرپژ مختلف رو در یه زمان اجرا کنه. بعضی از اونها حتی این امکان رو فراهم میکنن که بعد از رها شدن کلاویه هم پخش صدای ترکیب مورد نظر ادامه پیدا کنه. در این شیوه، ممکنه یه توالی از الگوهای آرپژ در طی زمان با فشار دادن یه کلاویه بعد از دیگری به وجود بیاد. آرپژیتور رو بیشتر میتونیم در توالیدهندههای نرمافزاری پیدا کنیم. بعضی آرپژیتورها یا سیکوئنسرها (sequencer) این ویژگیها رو به یه ترتیبسنج کامل تبدیل میکنن که به این شکل به کاربر این اجازه رو میدن تا قطعات پیچیدهای از چند آهنگ رو از دادههای توالی پیدا کردهی کیبورد یا دستگاه ورودی ایجاد کنه که معمولا با سرعت اصلی هماهنگ میشه. آرپژیتورها از سیستم همراهی (accompaniment system) که در ارگهای الکتریکی دهه 1960 تا اواسط دههی 1970 استفاده میشدن، به وجود اومدن و رشد کردن.
کنترلکنندهها (Controllers): سینتیسایزرها اغلب با کیبوردهای الکترونیکی یا دیجیتالی و یا توسط کیبوردهای میدی کنترلر، کنترل میشن که ممکنه اونها توی خود سینتیسایزر تعبیه شده باشن یا به وسیلهی یه رابط مثل CV یا گیت، USB و یا میدی به اون وصل شده باشن. کیبوردها ممکنه امکاناتی از جمله حساسیت نسبت به سرعت یا شدت ضربه (velocity sensitivity)، و افترتاچ (aftertouch) رو ارائه بدن که به شما این امکان رو میده تا کنترل بیشتری روی صدا داشته باشین. کنترلر ریبون (Ribbon controllers)، که حرکت انگشتها رو روی سطح حساس به لمس دنبال میکنه، کنترلرهای بادی (wind controllers) که شبیه به ادوات موسیقی چوبی بادی نواخته میشن، کنترلرهای حساس به حرکت (motion-sensitive controllers) که شبیه به کنترلکنندههای حرکتی بازیهای ویدیویی عمل میکنن، درام پدهای الکترونیک (electronic drum pads) که شبیه به سرهای درام کیت نواخته میشن، صفحههای لمسی (touchplates) که سیگنالها رو بر اساس موقعیت انگشتها و میزان نیرویی که توسط اونها وارد میشه ارسال میکنن، کنترلرهایی که برای تنظیمهای میکروتونال (microtonal tunings) طراحی شدن و پدهای انگشت (fingerpads)؛ از جملهی کنترلرهای دیگهای هستن که داخل بازار وجود دارن و شما میتونین از اونها بسته به نیازتون استفاده کنین.
مشابهها (Clones)
کلونهای سینتیسایزرها، نمونههایی هستن که بدون مجوز بر اساس مدل قبلی ساخته شدن و معمولا به عنوان یه نمونه با قیمت قابل قبول از یه مدل و برند مطرح در بازار به فروش میرسن. این ادوات مشابه هم به صورت آلات موسیقی مشابه سینتیسایزرها و هم به صورت نرمافزاری میتونن در دسترس باشن. کمپانیهایی هستن که مشابههای نرمافزاری رو میفروشن، مثل آرتوریا (Arturia) و نیتیو اینسترومنت (Native Instruments). بهرینگر (Behringer) برای تولید از مدل سازهایی مثل مینیموگ، Pro-One، TB-303 و درامهای مثل TR-808 استفاده میکنه. از کلونهای دیگهی سینتیسایزرها میشه به این موارد اشاره کرد: مینی مود (MiniMOD) که یه سری از ماژولهای اورورک (Eurorack) بر اساس مینیموگ هستن، اینلیجل اتلانتیس (Intellijel Atlantis) هم بر اساس SH-101 و x0x heart بر اساس TB-30ساخته شدن.
تولید کلون از سختافزارهای قدیمی قانونیه البته در صورتی که حق انحصاری اون کمپانی منقضی شده باشه. در سال 1977 مکی (Mackie) پروندهی قضایی رو در برابر بهرینگر باخت؛ چون، قانون کپی رایت در ایالات متحده از طراحی مدارها پشتیبانی نمیکرد. در سال 2006 هم رولند و بهرینگر بعد از اون که رولند ادعا کرد که یونیتهای افکت بهرینگر خیلی شبیه به باس پدال (Boss pedals) هستن، خودشون تونستن به توافق برسن.
سینتیسایزر بهرینگر – مدل D – براساس مینیموگ شرکت موگ طراحی شده و خیلی هم به اون شبیه است.
دیگر سینتیسایزرها
سینتیسایزرها غیر از کیبورد انواع دیگهای هم میتونن داشته باشن؛ از جمله سینتیسایزر گیتار (Guitar synthesizer)، کیتار (Keytar)، سینتیسایزرهای زهی (String synthesizer) و کنترلرهای بادی (Wind controller). این جا قصد داریم تا اشارهی کوتاهی به بعضی از این موارد هم داشته باشیم.
میدی کنترلر رولند – مدل AX-7 – تولید سال 2001 – به این سینتیسایزرها کیتار گفته میشه و سینتیسایزرهای کم وزنی هستن که یه بند به اونها وصله و میشه اون رو روی شونه قرار داد، به شیوهای که گیتار رو روی شونه میندازن. کیتار نسبت یه سینتیسایزرهای معمولی که سنگین هستن و معمولا به صورت افقی رو زمین قرار میگیرن یا پایه دارن اجازهی حرکت بیشتری به نوازنده میده. این ساز یه کیبورد داره و کنترلرهایی که برای ویبراتو، ساستین و افکتهای دیگه وجود دارن، روی گردن اون قرار میگیرن. اسم این ساز که کیتار است از ترکیت دو کلمهی گیتار و کیبورد به وجود اومده. سازندههای این ساز اون رو بیشتر به عنوان یه میدی در نظر داشتن.
سینتیسایزر بادی آنالوگ – یه کنترلر بادی که گاهی با عنوان سینتیسایزر بادی هم شناخته میشه. اونها یه سری ساز الکترونیک بادی هستن که معمولا به صورت یه میدی در ارتباط با چند تا سینتیسایزر ساخته و طراحی میشن. اونها رو معمولا چیزی شبیه به سازهای بادی چوبی میدونن. از نظر انگشتگذاریها بیشتر شبیه به سازی مثل ساکسیفون هستن و در درجهی بعدی شبیه به ساز برنجیای مثل ترومپت. مدلهایی از این سازها تولید شده که مبتی بر سختافزار هستن و از حسگرهای الکترونیکی برای دریافت انگشتگذاریها، فشار هوا، نیروی اعمال شده توسط دهان و انگشتها، و عملکردهای مرتبط دیگه استفاده میکنه و اونها رو به سیگنالهای کنترلی میده که روی صدا تاثیر میذارن.
سینتیسایزر آنسامبل زهی سولینا از اولین سینتیسایزرهای زهی – سینتیسایزر زهی یه سینتیسایزر تخصصیه که بطور خاص برای تولید صداهایی شبیه به ارکستر زهی طراحی شده. سینتیسایزرهای زهی در دههی 1970 و اوایل دههی 1980 طیف خاصی از سازها رو بین ارگ الکترونیک و یه سینتیسایزر معمولی پوشش میدادن اما با پیشرفت تکنولوژی و پردازش سیگنال دیجیتال، امکان تولید سینتیسایزرهای پولیفونیک و چند منظوره فراهم شد که باعث شد تا وجود یه گونهی جداگانه از این سازها هیچ ضرورتی نداشته باشه. اما اونها در دوران خودشون خیلی مهم و تاثیرگذار بودن و میتونستن روی صحنه جایگزین یه ارکستر زهی بشن.
معرفی چند سینتیسایزر برای خرید
سینتیسایزر کرگ – مدل Korg Volca Beats – دارای 27 کلاویه و کیبورد لمسی – دارای قابلیت سمپل گیری
سینتیسایزر یاماها – مدل Yamaha Reface YC – دارای 37 کلاویه (گسترهی صوتی سه اکتاو) – پولیفونی حداکثر 128 – دارای حساسیت لمسی
سینتیسایزر نوویشن – مدل Novation Mini