برای خرید پیانو دیجیتال کلیک کنید
5 شهریور 1399
"درباره پیانو دیجیتال (الکتریک) بخونید"
پيشرفت تكنولوژی در تمام طول تاريخ زندگی بشر را تحت تاثير قرار داده و در چند دههی اخير اين تاثير بيشتر و ملموستر نيز شده و دنيای موسيقي نيز از آن بیبهره نبوده.
يك نمونه از اين پيشرفتهاي تكنولوژی پيانوهای الكتريكي است.
پيانو الكتريكي ساختهي شركت ورليتزر – 1974 – مدل 200A
روش كار پيانوهاي الكتريكي، برخلاف نامش، در واقع به صورت الكترومكانيكي است. با فشار دادن كلاويه، چكش به سيمهاي فلزي برخورد ميكند و ارتعاش ايجاد شده به وسيلهي حسگرهاي الكترومغناطيس به تقويت كنندهي صدا (آمپليفاير) و بلندگو منتقل ميشود تا از طريق آن براي نوازنده يا شنونده قابل شنيدن باشد.
توسعهي اولين كيبوردهاي الكترونيك به حدود سال 1930 و سازهايي مانند: گرند پيانوي نئوبكستاين (NeoBechstein) و الكتروكورد فورستر (Forsters Elktrochord) ، باز ميگردد كه در آنها ارتعاشات سيمها به وسيلهي سيستم الكترومغناطيسي جمع ميشد. در سال 1935، لورن هاموند كه در شيكاگو توليدكنندهي ساعتهاي الكترونيكي بود، اولين ارگ هاموند را ساخت. ارگ هاموند به يكي از محبوبترين ادوات موسيقي سرگرم كننده در دههي 1960 تبديل شد. در سال 1959، ياماها اولين ارگ الكترونيكي خود را با نام الكتون (Electone) معرفي كرد.
ارگ الكترونيكي الكتون – ياماها – 1959
به لطف پيشرفتهاي بيشتر تكنولوژی ديجيتالي، در دههی 1980 نوع جدیدی از پيانوهاي الكتريكي پا به عرصه گذاشتند و آنها، پيانوهاي ديجيتال بودند. پيانوهای ديجيتال را ميتوان نسل بعدي پيانوهاي الكتريكي دانست. مي توان گفت حدودا در سال 2010 پيانوهاي ديجيتال به دليل امكاناتي كه در اختيار ميگذاشتند تا حد زيادي جانشين پيانوهاي الكتريكي يا الكترومكانيكي شدند. از جملهی اين امكانات ميتوان به كوچك بودن، وزن كمتر و همين طور انعطافپذير بودن اين ساز در توليد (تقليد) صداهاي مختلف مانند: ارگ، سينتيسايزر، ويولن، اشاره كرد.
پيانوهاي ديجيتال، صفحهكليدي شبيه به پيانوي كلاسيك دارند و به لطف سيستم الكترونيكیشان ميتوانند صداي پيانو آكوستيك را بازتوليد كنند. فناوري مهمي كه در اين سازها به كار رفته، سيستم نمونه برداري صدا است. براي اين كار معمولا از صداي پيانو آكوستيكهاي توليد شركتهاي ياماها، بوسندورفر، اِستنوي و همين طور گاهي هم تركيب آنها استفاده شده. برخلاف سينتيسايزرها، پيانوي ديجيتال به شكلي طراحي شده كه از نظر نوازندگي كيفيتي مشابه پيانو آكوستيك داشته باشد. كاركرد صفحهكليد بسته به كيفيت ساز، ميتواند تا حد زيادي شبيه به پيانو آكوستيك باشد.
پيانو ديجيتال رولند – مدل RP30
اگرچه ممكن است گاهي پيانوهاي ديجيتال از نظر حسي و كيفيت صدا به خوبي نمونههاي آكوستيكشان نباشند اما در عوض آنها نيازي به كوك شدن ندارند و كوك آنها حتي ميتواند مطابق ديگر سازها و براي تقليد صدايشان تغيير كند. معمول ترين سازهايي كه توسط پيانوهاي ديجيتال تقليد ميشوند، ارگ كليسايي، ارگ هاموند، هارپسيكورد و پيانوي الكتريكي هستند. مانند ديگر سازهاي الكترونيكي، اين ساز نيز ميتوانند به آمپليفاير يا ديگر پخش كنندههاي صدا متصل شوند تا صدايي بلند متناسب با محيط مورد نظر توليد كنند.
ويژگيها:
در سازي مانند پيانو آكوستيك، زماني كه از ويژگي صحبت ميكنيم، از يك ساز شستيدار با 88 كلاويه صحبت ميكنيم. كلاويهها وزندار يا سنگين شدهاند تا حسي مانند كلاويههاي پيانو را القا كنند. آنها همين طور به سرعت حساس اند، پس حجم و طنين صداي نتهاي نواخته شده به شدت فشار دادن كلاويهها بستگي دارد. البته سازهايي هم هستند كه تعداد كلاويههاي كمتري دارند و يا كلاويهها به شكلي طراحي نشدهاند كه از نظر ساختاري و حساس بودن به سرعت مانند كلاويههاي پيانو آكوستيك باشند، اين سازها را معمولا با نام كيبورد الكترونيك يا ديجيتال ميشناسند تا پيانو الكترونيك يا ديجيتال. نمونههاي ديگري هم وجود دارد كه در بين اين دو نوع قرار ميگيرند. دقت شبيهسازي آنها كمتر از نوع اول است و با توجه به جنس كلاويههايشان به آنها نيمه وزني يا نيمه سنگين ميگويند. در پيانو ديجيتالهاي گرانتر، كلاويهها كاملا شبيه به پيانو آكوستيك طراحي شدهاند.
همينطور برخي ديگر از اين سازهاي ديجيتالي كه باز هم دقت بيشتري دارند، از چكش هم استفاده ميكنند. در پيانوهاي ديجيتال معمولا از سنسورهاي آنالوگ براي صفحهكليد استفاده ميشود. چيزي شبيه به آنچه كه در كنسولهاي بازي مورد استفاده قرار ميگيرد. يعني آنها تنها به فشار اوليهي كليد حساس نيستند، بلكه به سرعت و شدت آن هم حساس اند.
از ديگر ويژگيهاي پيانوهاي ديجيتال ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
- امكان كنترل صدا خروجي براي اتصال به بلندگو و تقويت كنندههاي صدا و همچنين خروجي براي هدفون.
- امكان شبيهسازي صداي ديگر ادوات موسيقي به علاوهي پيانو آكوستيك.
- قابليت IMDI (به صورت معمول 128 صداي ساز و 9 صداي درام را ارائه ميدهد).
- ويژگيهاي مرتبط با يادگيري؛ مانند روشن شدن كليدها و دارا بودن يك ترتيب سنج داخلي براي تركيب صداها.
- اغلب اين سازها، از نظر ابعاد و وزن به گونهاي ساخته شده اند كه قابل حمل باشند.
شبيهسازي صداي پيانو:
به طور كلي صدايي كه توسط پيانوي ديجيتال توليد ميشود براساس نمونه برداري از صداي پيانوهاي آكوستيك مختلف است. صداهاي ضبط شده بر روي حافظهي ROM پيانو ذخيره ميشوند تا مورد استفاده قرار گيرند. اين صداها معمولا از كيفيت بالايي برخوردارند. صداي مورد نظر از يك پيانوي باكيفيت توسط امكانات ضبط صداي حرفهاي و در يك استوديوي حرفهاي به دست آمده. معمولا براي هر كلاويه چندين صدا متفاوت در دسترس است و به اين وسيله سعي شده تا تنوع توليد صدا در اين نوع پيانوها افزايش پيدا كند. با اين حال پيانوهاي ديجيتال براي توليد وفادارانهي صداي پيانو آكوستيكها، محدويتهايي هم دارند. از آنجا كه نمونه صداهاي ضبط شده، گسترهي ديناميكي وسيعي را در بر نميگيرند، پيانوهاي ديجيتال معمولا توانايي اجراي تغييرات متناوب طنين كه از مشخصههاي پيانو آكوستيك است، را ندارند. همچنين ممكن است گاهي لحن هارمونيكي را كه پيانو آكوستيك در زمان اجراي تركيبي از نوتها به دست ميدهد را نيز نداشته باشند. نواختن پيانو آكوستيك با صداهاي تصادفي هم همراه است؛ مانند صداي فشردن پدال يا صدايي كه به واسطهي اعمال مكانيكي كه داخل ساز اتفاق ميافتد، توليد ميشود. به طور مشخص پيانوهاي ديجيتال اين صداها را توليد نميكنند كه در رابطه با اين موضوع نظر افراد به دو دسته تقسيم ميشود؛ گروهي كه طرفدار آن صداهاي ناخواسته هستند و به نظرشان آن صداها نوعي اصالت به موسيقي توليد شده ميدهد و دستهي ديگري كه اين صداها را، صداهاي زائدي در هنگام اجراي موسيقي ميدانند.
براي شبيهسازي هرچه بيشتر صداي پيانو آكوستيك، برخي مدلهاي ديجيتال مانند: رولاند وي-پيانو (Roland V-Piano)، ياماها مدوس (Yamaha MODUS) و غيره، از مدلهاي رياضياتي كه بر مبناي پيانوهاي آكوستيك نوشته شده اند براي توليد صدا استفاده ميكنند. اين عمل باعث ميشود تا صداي ايجاد شده بسيار بيشتر مبتني بر نحوهي فشردن كلاويهها باشد.
ياماها مدوس – MODUS H01
در بسياي از پيانوهاي ديجيتال به ويژه آنهايي كه به پيانوهاي آكوستيك شبيه اند يك پدال داخلي تعبيه شده كه كاركردي بسيار شبيه به پدال پيانو آكوستيك دارد. به علاوه از سوئيچهاي پدال موجود در بازار كه عمدتا براي كيبوردهاي الكترونيك معمولي استفاده ميشوند نيز ميتوان استفاده كرد، خصوصا براي مدلهاي قابل حمل.
در پيانوهاي آكوستيك عملكرد پدال ساستين به اين صورت است كه دامپرها را از روي ديگر سيمها همزمان بلند ميكند و اين گونه به آنها اجازه ميدهد تا آزادانه همراه نواخته شدن نتهاي ديگر رزونانس ايجاد كنند. قابليت شبيهسازي و توليد اين اثر فقط در پيانوهاي ديجيتال پيشرفته و حرفهاي وجود دارد.
پيانوهاي ديجيتال قديميتر مانند آنهايي كه در دههي 1990 توليد ميشدند، محدوديت اجراي پليفوني (به اجراي همزمان چند صدا يا نت گفته ميشود) بين 32 تا 64 نت را داشتند، اين عدد براي پيانوهاي ديجيتال امروزي معمولا 128 و يا بالاتر است (اهميت اين موضوع زماني مشخص ميشود كه مثلا شما بخواهيد يك آكورد پيچيده را نگه داريد و همزمان نتهاي ديگري را بنوازيد و يا از چند افكت صوتي مختلف استفاده كنيد).
انواع مختلف پيانو ديجيتال:
پيانو ديجيتال سنتي؛ طراحي آنها شبيه به كنسول ارگ الكترونيكي يا اسپينت هارپسيكورد است اما بدون قسمت پاييني، البته برخي از مدلها براساس شكل معمول پيانوي ديواري ساخته شده اند و داري كيس كاملا پوشيدهي زير صفحهكليد و همين طور پدالهايي مشابه پدالهاي پيانو ديواري هستند. مدلهاي جديد اما كاملا در تضاد با اين شكل ساخته ميشوند. معمولا ظاهري مد نظر است كه منحصر به فرد و متمايز باشد. به طور مثال شركتهاي ياماها، كاواي و كاسيو مدلهايي از پيانوي ديجيتالي را ساخته اند كه طراحي آنها براي قرار گرفتن جلوي ديوار است، اما نسبت به هر نمونهي ديواري ديگري عمق بسيار كمي دارد و همين طور ارتفاع آن نيز كمتر از معمول است. اين نوع پيانوهاي ديجيتال به دليل فرمي كه دارند، چندان براي حمل كردن مناسب نيستند. در واقع آنها براي استفاده شدن در يك محيط ثابت مانند فضاي خانه طراحي شده اند، نه براي اجراهاي زنده يا روي صحنه.
پيانوي ديجيتال ياماها – مدل P-140S
پيانو ديجيتال ديواري؛ اين نوع پيانوي ديجيتال را ميتوان زير مجموعهي گروه قبل در نظر گرفت كه ظاهري كلاسيك تر را ارائه ميكنند و بسيار شبيه به پيانوهاي آكوسيك ديواري هستند. پيانو ديجيتال ديواري هم بنا به نوع طراحياش بيشتر براي قرار گرفتن در جايي مانند خانه كاربرد دارد. اين نوع از پيانوهاي ديجيتال اغلب از انواع ديگر گرانتر هستند و در برخي از مدلهاي باكيفيتترشان نيز به جاي كلاويههاي پلاستيكي معمول، از كلاويههاي چوبي، مانند پيانو آكوستيك استفاده ميشود.
Roland LX-705
گرند پيانو ديجيتال؛ تا حدي ميتوان گفت اين مدل شكل نسبتا غير معمولي از پيانوي ديجيتال است. در پيانوهايي كه به اين شكل ساخته ميشوند معمولا اكشن بسيار دقيقتر است، سيستم صوتي باكيفيتتري دارند و جوانب بسياري در نظر گرفته شده تا بتوانند صداي پيانو آكوستيك را با دقت بيشتري شبيهسازي كنند. اكثرا مدلهاي جديدتر و پيشرفتهتر پيانوهاي ديجيتال به اين شكل ساخته شده اند و شركتهاي كمتري هم هستند كه اقدام به توليد آنها كرده اند. با توجه به آنچه گفته شد تا حدي مشخص است كه مدلهاي مختلف گرند پيانوهاي ديجيتال نسبت به ديگر انواع قيمت بالاتري دارند.
گرندپيانو ديجيتال رينگوي – مدل GDP1000L
استيج پيانو؛ يكي ديگر از انواع رايج پيانو ديجيتال، استيج پيانو است كه براي استفاده در اجراهاي زنده، صداسازي حرفهاي و استوديوهاي ضبط، طراحي شده. در طراحي اين نوع پيانو، تلاشي براي شبيهسازي ظاهري پيانو آكوستيك نميشود. ظاهر آن معمولا شبيه به يك سينتيسايزر معمولي طراحي ميشود. اين نمونه اغلب فاقد بلندگو و آمپليفاير داخلي هستند و فرض بر اين است كه از يك تقويت كنندهي قدرتمند صدا براي آن استفاده مي شود. با اين حال مدلهايي هم توليد شده كه به بلندگوي داخلي مجهز باشند.
استيج پيانو كاواي – مدل MP7
پيانو ديجيتال قابل حمل؛ ديگر عضو خانوادهي پيانوهاي ديجيتال، پيانوهاي قابل حمل يا پرتابل هستند. اين نوع در واقع ويژگيهاي پيانو استيج را به همراه برخي ديگر از ويژگيهاي پيانوهاي خانگي دارد.
اين نمونه براي كاربريهاي گوناگوني مانند: استفاده در خانه، استوديو، كلاس، صحنه و غيره، طراحي و ساخته شده است. از نظر ظاهري شبيه به پيانوي صحنه است اما با وزن كمتر و ابعاد كوچكتر. برخلاف نمونهي استيج غالبا بلندگو و آمپليفاير داخلي دارند. از ديگر مدلها قيمت پايينتري دارند و از آن جا كه سيستم شبيهسازي صدا در آنها سادهتر از انواع ديگر است، تقريبا صدايي شبيه به كيبوردهاي معمولي دارند. با اين حال مدلهايي هم هستند كه از سيستمهاي پيشرفتهتري براي شبيهسازي صدا استفاده ميكنند. همين طور برخي از آنها مانند آنچه كه از يك كيبورد الكترونيكي انتظار ميرود؛ برخي جلوههاي صوتي و صداهاي درام كيت را دارا ميباشند. اين پيانوهاي ديجيتال هم مانند كيبوردهاي معمولي، عموما داراي عملكرد خودكار بخش ريتم نيز هستند كه با نواختن آكورد با دست چپ كنترل ميشود. اين پيانوها به دليل هزينهي كمتر توليدشان معمولا از سيستمهاي پيچيده استفاده نميكنند. براي كلاويهها هم از جنسي استفاده نميشود (به طور معمول از جنس پلاستيك ساخته ميشوند) كه وزن كلاويه پيانو آكوستيك را داشته باشد (سنگين باشد) ؛ به همين سبب حس نواختن آن كمتر از ديگر نمونهها شبيه به پيانو آكوستيك است. البته تاحدي از كيبوردهاي معمولي بهتر هستند يعني قاعدهي سنگينتر بودن كلاويههاي بمتر را تا حدي (نه به خوبي پيانوهاي گرانتر) حفظ كردهاند.
ياماها – مدل PSR-E263
پيانو هيبريدي؛ اين نوع از پيانوهاي ديجيتال كارايي بسيار بالايي دارند. قابليت اين را دارند كه هم به صورت پيانوي ديجيتال مورد استفاده قرار بگيرند و هم به صورت پيانوي آكوستيك و براي حالت ديجيتال آنها از نمونه صداهايي باكيفيت بالا استفاده شده. اين مدل پيانو اولين بار در دههي 1980 توسط شركت رولند با توليد مدل RD- 1000 برجسته شد.
پيانو ديجيتال رولند – مدل RD- 1000
پيانو ماژول؛ در اين دستهبندي پيانوهاي ماژول ديجيتال هم وجود دارند كه به سادگي ميتوان آنها را اين گونه تعريف كرد: ماژولهاي صداي بدون صفحهكليد. آنها حاوي نمونهصداهاي ضبط شده از پيانو هستند. يكي از اولين مدلهاي اين نوع، پيانوي ديجيتال Roland MKS-20 است.
Roland MKS-20 – پيانو ماژول يا ماژول صدا. اين پيانو كه توسط شركت رولند توليد شده، از همان نمونههاي شبيهساز صدايي كه در پيانو ديجيتال RD-1000 استفاده شده، استفاده كرده. هردو نمونه براي توليد صداي هشت نمونه ساز شستيدار طراحي شده اند؛ از جمله: پيانو، پيانوي الكتريكي، هارپسيكورد، ويبرافون و كلاوين. قابليت اجراي پوليفوني 16 صدا را دارد. نسبت به سرعت حساس است و زماني كه كيبورد MIDI به آن وصل ميشود، با توجه به دادههايي كه نسبت به سرعت و شدت نواختن به آن ميدهد، شدت صدا تغيير ميكند (بلند يا آرام ميشود).
راهنماي خريد پيانو ديجيتال:
خريد ساز هميشه ميتواند موضوع گيجكنندهاي باشد اما در خصوص برخي سازها مانند پيانوي ديجيتال اين مسئله پررنگتر ميشود. نكات خوب بسياري در مورد اين ساز وجود دارد؛ مثل:
- ويژگيها و امكانات بسيار زيادي نسبت به ديگر سازها دارند.
- در قيمتهاي بسيار متنوعي براي خريد موجودند، معمولا قيمت آنها از حدود 100 دلار شروع ميشود و تا انواع چند هزار دلاري هم دارند. پس ميتوان گفت هركس با هر بودجهاي ميتواند يكي از انواع پيانوهاي ديجيتال را بخرد.
- انواع مختلفي دارند كه هركدام به منظور استفادهي خاصي طراحي شده.
با اين حال و با وجود اين موارد مثبت همچنان ترديد بسياري براي خريد اين ساز وجود دارد كه از دلايل آن ميتوان به كم بودن اطلاعات در مورد اين ساز (دست كم در منابع آنلاين) و مقايسههاي كه معمولا نتيجهي يكساني را به دست ميدهند، اشاره كرد.
در اين بخش سعي ميشود قدم به قدم به ويژگيهاي مهم و تاثيرگذار اين ساز براي خريد پرداخته شود.
قدم اول؛ مشخص كردن هدف و نوع استفاده:
تمرين در خانه؟
ضبط در استوديو؟
اجراي زنده؟
اكنون بر اساس پاسخ اين سوال، انتخاب به بخش كوچكتري محدود ميشود.
در قدم بعدي بايد سراغ مهمترين ويژگيهاي اين ساز برويم. همان طور كه پيشتر اشاره شد، اين ساز ويژگيهاي بسياري دارد كه البته برخي از آنان ممكن است براي همهي افراد كارايي نداشته باشد، پس از ميان آنها به مهمترين موارد ميپردازيم.
- نمونه صداهاي مورد استفاده؛ پيانوهاي ديجيتال براي آنكه بتوانند صداي پيانو را شبيهسازي كنند به نمونههايي از صداي پيانو آكوستيك احتياج دارند. اين سمپلهاي صدا از سازهاي مختلفي در استوديوهاي حرفهاي ضبط ميشود. اين كار زمانبر و طاقتفرساي است و همچنين فضاي بسياري از حافظهي پيانوي ديجيتال را نيز پر ميكند. كيفيت صداي آنچه كه شما خواهيد نواخت ارتباط تنگاتنگي با اين سمپلهاي از پيش ضبط شده دارد؛ پس ميتوان گفت اين مهمترين فاكتور در انتخاب پيانوي ديجيتال است و علاوه بر كيفيت صدا، اين فاكتور نقش تعيين كنندهاي هم در قيمت ساز دارد.
- وزن كلاويهها؛ براي بازسازي كردن حسي كه انگشتها در زمان نواختن پيانو آكوستيك دارند اين مورد بسيار مهم است. صفحهكليدهاي باكيفيت بالاتر از كلاويههاي چوبي سنگين (مانند پيانو آكوستيك) به اضافهي چكش مصنوعي استفاده ميكنند. در نمونههاي دقيقتر حتي از چكشهاي درجهبندي شده استفاده ميشود كه به تدريج در اكتاوهاي پايينتر سنگينتر ميشوند و حسي بسيار شبيه به نواختن پيانو آكوستيك را القا مي كنند. در كل ميتوان گفت پيانو ديجيتالهايي كه داراي كلاويههاي سنگين يا نيمه سنگين هستند، از نظر شبيهسازي حس نواختن پيانو گزينههاي بهتري محسوب ميشوند.
- حساس به سرعت يا ضربه؛ پيانوهاي ديجيتال با كيفيت بالاتر ويژگي تحت عنوان حساس به سرعت (velocity-sensitivity) دارند كه براي اجرايي شدن اين مورد دو الزام وجود دارد؛ اول آن كه صفحهكيد حسگري براي تشخيص اين كه شما چگونه كلاويه را فشار دادهايد داشته باشد و دومين مسئله هم اين است كه، سمپلهاي صدايي كه ضبط شده و روي حافظهي پيانو قرار دارند شامل صداهاي نتها در شدتهاي مختلف باشد تا بتواند نمونه صدايي مطابق آنچه كه بايد را پخش كند. مدلهاي بسيار ارزان هيچ يك از اين دو ويژگي را ندارند، پس مهم نيست شما به چه شكلي كلاويه را فشار دهيد، چون هر بار همان نت را دقيقا با ولوم يكسان خواهيد شنيد. در مدلهاي قيمت متوسط، مورد اول وجود دارد يعني حسگري وجود دارد كه شدت فشار دادن كلاويه را حس كند اما به احتمال زياد صدايي كه خواهيد شنيد، يك سمپل صداست كه تنها ولوم آن (حجم صدا) تغيير ميكند. هر دو مورد در نمونههاي دقيقتر كه معمولا قيمت بالاتري هم دارند، وجود دارد. بنابراين با هر بار تغيير نحوهي فشار دادن كلاويه، نمونه صداي متفاوتي از ميان صداهاي موجود در حافظهي دستگاه و متناسب با آن پخش ميشود.
حساسيت به شدت ضربا يا سرعت و حساسيت به پاسخدهي؛ مكانيسمهايي هستند كه به پيانوها افزوده شده تا نوازنده حسي نزديكتر به نواختن پيانو آكوستيك داشته باشد.
- بلندگو و خروجيها؛ بسته به كاربردي كه مد نظر داريد، مدلهاي خاصي از پيانوي ديجيتال با بلندگو يا خروجيهاي مختلف در الويت قرار ميگيرد و كمتر هر دو مورد با هم مورد نياز است. براي مثال:
- اگر در خانه از ساز استفاده ميكنيد؛ بلندگوي داخلي خوب مورد نيازتان است، اما چندين خروجي مختلف كاربردي ندارد.
- براي ضبط صدا به خروجيهاي آنالوگ و ديجيتال احتياج داريد اما به بلندگو نياز نداريد.
- هنگام اجراي زنده هم چندين خروجي آنالوگ ضروري است اما وجود بلندگوي داخلي بيفايده است.
مواردي كه از اينجا به بعد ذكر ميشود به ميزان اهميت چهار موردي كه پيش از اين ذكر شد نيستند اما به هر حال براي خريد پيانوي ديجيتال ميتوانند كمك كننده باشند.
- تعداد كلاويهها؛ به طور كلي چه براي ضبط صدا، اجراي زنده يا استفاده در خانه، به طور مشخص بهترين انتخاب مدلهاي اند كه صفحهكليد آنها در اندازهي استاندارد و شامل 88 كلاويه است. اما مثلا اگر مورد استفاده به عنوان ساز جانبي در استوديو خانگي است، يا براي شخص كاملا مبتدي كه جاي خاصي براي قرار دادن ساز در نظر نگرفته و ميخواهد در اتاق خواب تمرين كند، يا حتي برخي افرادي كه براي تمرين و گرم كردن صدايشان ميخواهند از ساز استفاده كنند. براي اين دسته افراد پيانوهاي در ابعاد كوچكتر، مانند مدلهايي كه 61 يا 76 كلاويه دارند هم ميتواند گزينهي مناسبي باشد. البته حتي ميتوانيد كيبوردهاي ميني با 25 و 49 كلاويه نيز پيدا كنيد.
- تعداد صداها يا تُنها؛ اكثر پيانوهاي ديجيتالي كه امروزه توليد مي شوند انواع گوناگوني از تنهاي مختلف را به غير از پيانو شامل ميشوند كه ميتواند شامل موارد زير باشد:
- سازهاي ملوديك، مانند: آكاردئون، ارگ، سينتيسايزر، فلوت.
- سازهاي ريتميك، مانند: درام و پركاشن.
- افكتهاي صوتي، مانند: reverb، chours و delay.
اگرچه در نگاه اول، داشتن گزينههاي مختلف ممكن است بسيار جالب و تاثيرگذار باشد اما پس از مدتي استفاده از ساز زماني كه وجود اين امكانات عادي بشود، ميتوان گفت به احتمال زياد اكثر اين موارد چندان مورد استفاده قرار نخواهند گرفت.
- پليفوني؛ پيشتر به اين مورد اشاره شدكه پليفوني به معناي همزمان پخش شدن چند صداي مختلف است. نسبت به موتور صوتي كه در پيانو قرار گرفته، اين تعداد ميتواند متغيير باشد. اين محدوديتي است كه غالب خريداران در زمان خريد از آن اطلاعي ندارند يا به آن توجهي نميكنند. در ارزانترين نمونهها پليفوني براي 32 نت وجود دارد. در ميان مدلهايي با قيمتهاي بالاتر، اين رقم به 64، 128 و حداكثر تا 256 ميرسد (البته مدلهاي خاصي هم وجود دارد كه هيچ محدوديتي براي پليفوني ندارند). اين موضوع ممكن است در ابتدا كمي گيجكننده به نظر برسد، زيرا؛ ما بيشتر از ده انگشت براي نواختن نداريم. اما اين ويژگي در چنين مواردي سودمند واقع ميشود:
- همراهي: زماني كه موسيقي در حال پخش در پس زمينه شامل تعداد زيادي صداي مختلف است و همزمان با آن نوازنده هم ميخواهد قطعهاي را بنوازد.
- استفاده از پدال ساستين: زماني كه از پدال براي نگه داشتن يك آكورد استفاده ميشود و همزمان نتهاي ديگري هم نواخته ميشوند.
- استفاده از شبيهسازي صداي سينتيسايزر يا ارگ: وقتي كه از اين ويژگي استفاده ميشود، فشار دادن هر كلاويه ميتواند باعث توليد همزمان چندين صدا شود و در اين صورت فقط يك آكورد باعث توليد همزمان چند ده صداي مختلف ميشود.
- ابزارهاي آموزشي؛ اين مورد براي افراد مبتدي كه تازه ميخواهند با ساز شروع به تمرين كنند، ميتواند مفيد باشد. معمولا پيانوهاي ديجيتال ارزان قيمتتر اين ويژگيها را دارند، چون همان طور كه اشاره شد اين مورد بيشتر براي افراد مبتدي به كار ميآيد. ابزارهايي مانند: مترونوم داخلي، ضبط قسمتهاي كوتاهي كه نواخته ميشود براي پخش دوباره در پسزمينه صدا، آهنگهاي همراهي كننده و ويژگيهاي بصري براي كمك به نواختن آكوردها.
حال با دانستن ويژگيهايي كه بايد مد نظر قرارگيرند؛ قدم بعدي انتخاب يكي از انواع پيانو است.
از ميان انواع پيانوهاي ديجيتال كه قبلتر معرفي شدند؛ چهار نمونه هستند كه معمولا توسط افراد خريد خريداري ميشوند: كيبوردهاي قابل حمل، استيج پيانوهاي ديجيتال، كنسول پيانوهاي ديجيتال و پيانوهاي چندمنظوره.
كيبوردهاي قابل حمل؛ اگر براي شروع به دنبال ساز ارزان قيمتي باشيد تا با آن و نحوهي كارايياش آشنا شويد، اين نوع ميتواند گزينهي مناسبي باشد. اما با اين كه تا حدي مشخص است اما بايد در نظر داشته باشيد كه اين نوع، سمپلهاي صداي چندان باكيفيتي ندارند و از نظر حس نوازندگي اصلا چيزي مشابه پيانو آكوستيك را تداعي نميكنند و بلندگوي داخلي آنها در بهترين حالت متوسط است. البته زماني كه به قيمت اين دسته پيانوهاي ديجيتال كه بين 50 تا 300 دلار است، نگاه كنيم تمام اين موارد قابل قبول به نظر ميرسد. اما اگر اين دسته از پيانوهاي ديجيتال مد نظر شماست، شايد بد نباشد اگر به مدلهاي زير نگاهي بياندازيد.
Casio CTK 2400 – مشخصات اصلي: 61 كلاويه، پليفوني 48 صدا، 400 آهنگ ضبط شده، 150 ريتم، ابزارهاي آموزشي، خروجي آمپليفاير، درگاه USB.
Casio CTK 6250 – مشخصات اصلی: 61 كلاويه با سطوح پاسخدهي ضربه، پليفوني 48 صدا، 700 آهنگ ضبط شده، 210 ريتم ضبط شده، 5 كوك مختلف، ريكوردر، خروجي، درگاه USB.
استيج پيانوهاي ديجيتال؛ اين دسته به طور معمول هم كيفيت صداي خوبي را ارائه ميكنند و هم از نظر نوازندگي حس خوبي را القا ميكنند و به همين دليل معمولا انتخاب مناسبي هم براي اجراي زنده و هم براي ضبط استوديويي حرفهاي به حساب ميآيند و با اين كه مشخصا نميتوانند به كوچكي و سبكي كيبوردهاي قابل حمل باشد، اما با اين حال بايد تا حد امكان كم وزن و در ابعاد مناسبي باشند؛ چراكه به طور معمول شخص قصد دارد به طور مداوم آن را از جايي به جاي ديگر با خود ببرد و يكي از بهترين راهها براي كم كردن وزن ساز، قطعا حذف كردن بلندگوهاي داخلي است، به همين علت تقريبا همهي استيج پيانوهاي ديجيتال فاقد بلندگوي داخلي هستند. اين ساز همين طور به دليل اين كه براي اجراي زنده و ضبط استوديويي مورد استفاده قرار ميگيرد، خروجيهايي براي وصل شدن به ديگر سيستمها نيز دارد. در ميان بهترين برندها، مدلهاي زير از استيج پيانوها ميتوانند جالب توجه باشند.
Roland RD-64 – مشخصات اصلي: 64 كلاويه، 5 درجه حساسيت به ضربه، پليفوني 128 صدا، 12 آهنگ ضبط شده، قابليت متصل شدن پدال.
Korg SP-280 – مشخصات اصلي: 88 كلاويه (سنگين) ، پليفوني 120 صدا، 30 آهنگ ضبط شده، مترونوم داخلي، پدال ساستين، 2 بلندگوي داخلي، چندين خروجي.
Yamaha CP4 – مشخصات اصلي: 88 كلاويه (سنگين) ، پليفوني 128 صدا، اتصال به هدفون، اتصالي به ميدي كنترلر.
پيانوهاي ديواري ديجيتال: اين دسته از پيانوهاي ديجيتال نسبت به ديگر نمونهها چندان كم وزن و كوچك نيستند و قابل حمل محسوب نميشوند. پس اگر قصد داريد براي كلاس پيانو يا نواختن و تمرين روزانه در خانه و يا اجرا براي خانواده استفاده كنيد، اين دسته را در نظر داشته باشيد. زيرا؛ هم به لحاظ ظاهري به محيط زيبايي ميبخشند و برخلاف ديگر مدلها ميتوانند بخشي از دكور فضا محسوب شوند و هم از نظر صدا، باكيفيتاند والبته در بين انواع مختلف، بهترين كيفيت بلندگوي داخلي را دارند. اين مدل معمولا به گونهاي شبيه به پيانو آكوستيكهاي ديواري طراحي و ساخته ميشوند.
Williams Rhapsody 2 – مشخصات اصلي: 88 كلاويه (كاملا سنگين) ، پدال ساستين و سوستهنوتو، پليفوني 64 صدا، چندين خروجي، قابليت اتصال هدفون، مترونوم داخلي، ريكوردر.
Kawai CE220 – مشخصات اصلي: 88 كلاويه، 12 صداي مختلف، پلیفوني 192 صدا، پدال ساستين، سوستهنوتو و سافت، ريكوردر، مترونوم، 29 آهنگ ضبط شده.
Yamaha Arius YDP-143 – مشخصلات اصلي: 8 كلاويه (با سيستم پاسخدهي به ضربه) ،پليفوني 192 صدا، پدالهاي دامپر، سوستهنوتو و سافت، ريكوردر، اتصال به هدفون، چندين خروجي.
در ادامهي همين بخش گرند پيانوهاي كوچك ديجيتال را نيز ميتوان گنجاند، چرا كه تا حدي شبيه به پيانوهاي ديواري ديجيتال هستند. اين دسته همان طور كه از نامشان پيداست، شبيه به گرند پيانوهاي كوچك آكوستيك ساخته ميشوند. اين دسته بيشتر از نظر ظاهر جالب و جذاب بهحساب ميآيند؛ با وزن زياد و ابعاد بزرگي كه دارند. اما معمولا در مقايسه با پيانوهاي ديواري ديجيتال استاندارد، از امكانات كمتري بهرمند هستند و البته قيمت نسبتا بالايي هم دارند.
Suzuki MDG-300 – مشخصات اصلي 88 كلاويه، پليفوني 128 صدا، پدالهاي ساستين، سوستهنوتو و سافت، ريكوردر، شش بلندگوي داخلي، چندين خروجي.
پيانوهاي چند منظوره: در ابتداي اين قسمت بايد روشن شود كه چنين دستهاي در واقع وجود ندارد، به اين معني كه شما با جستجوي اين عبارت به جايي نميرسيد اما دليل اضافه كردن اين دستهبندي آن است كه، انواعي از پيانوهاي ديجيتال هستند كه در هيچيك از طبقهبنديهاي بالا جاي نميگيرند.
- داراي بلندگوي داخلي هستند، اما چندان شبيه به پيانوهاي ديواري طراحي نشده اند.
- گرانتر، بزرگتر و سنگينتر از پيانوهاي قابل حمل هستند.
- از استيج پيانوهاي ديجيتال ارزانتر اند و كيفيت صدايي پايينتري هم نسبت به آنها دارند.
بنابراين درحالي كه به نظر ميآيد هيچ يك چه براي استفاده در خانه يا استوديو و يا اجراي زنده، گزينهي كاملا مناسبي نباشند، اما ميتوان گفت به نوعي براي همهي اين كاربريها هم ميتوانند مناسب باشند. اين دسته بيشتر براي كساني كه قصد دارند سازي را تهيه كنند كه بيشترين تطبيق پذيري را با شرايط مختلف داشته باشد، مناسب است. از اين ميان به چند مورد اشاره ميشود:
Roland FP-90 – مشخصات اصلي: 88 كلاويه با سطوح پاسخدهي ضربه،پليفوني 384 صدا، صداي 4 آلت مختلف موسيقي، 4 بلنگوي داخلي، قابليت افزودن استند و پدال، ريكوردر.
Yamaha P-115 – مشخصات اصلي: 88 كلاويه با حساسيت به ضربه، پليفوني 192 صدا، 14 ريتم مختلف، 14 آهنگ دمو و 50 آهنگ پيانو ضبط شده، مترونوم، ريكوردر، قابليت افزودن استند و پدال.
Casio Privia PX-350 – مشخصات اصلي: 88 كلاويه (سنگين) ، 250 آهنگ ضبط شده، مترونوم داخلي، 180 ريتم ضبط شده، ريكوردر، چندين خروجي.
ميدي كنترلر (MIDI Controllers):
در آخر اين بخش، اشارهي كوتاهي به ميدي كنترلرها هم شايد خالي از لطف نباشد. با اين كه ميدي كنترلر يك دسته از پيانوهاي ديجيتال نيستند اما به لحاظ ظاهري بسيار به آنها شبيه اند. بنابراين اگر از عملكرد آنها بياطلاع باشيد ممكن است به راحتي آنها را با هم اشتباه بگيريد. تفاوت اصلي ميان پيانوها ديجيتال و ميدي كنترلرها در اين است كه پيانوهاي ديجيتال صداي خود را توليد ميكنند در حالي كه بر خلاف آنها ميدي كنترلرها براي كنترل موتورهاي صوتي خارج از خود مانند: نرم افزارهاي ضبط صدا، سينتيسايزر و حتي پيانوهاي ديجيتال كاربرد دارند. بسياري از پيانوهاي ديجيتال هم داراي خروجي براي ميدي كنترلر هستند كه به آنها اين امكان را ميدهد كه به واسطهي ميدي كنترلر عمل كنند.
MIDI controller – مدل Alesis Q، ورودي پدال ساستين، دو نوع خروجي ميدي، در سه سايز با 25، 49 و 88 كلاويه عرضه ميشود.
MIDI controller – مدل Akai Professional MPD218، 16 پد با حساسيت به ضربه، درگاه پدال ساستين، سازگار با سيستم عامل ios، درگاه usb.
طول عمر پيانوي ديجيتال:
از ديگر مواردي كه در زمان خريد يك ساز ممكن است به ذهن بيايد، دوام يا طول عمر آن است. از آن جايي كه معمولا براي خريد يك پيانوي ديجيتال مبلغ قابل توجهي صرف ميشود، اين كه تا چه زماني قابل استفاده است، ميتواند موضوع مهمي باشد.
در ابتدا نگاهي به طول عمر پيانوهاي آكوستيك داشته باشيم. معمولا وقتي پيانو آكوستيك ميخريد، حتي ارزان قيمتترين مدلها، ميتوان گفت چيزي حدود 30 سال بدون آن كه به تعميرات اساسي احتياج پيدا كنند، عمر خواهندكرد. البته ميتوان پيانوهايي را ديد كه 100 سال يا بيشتر هم عمر دارند و هنوز ميشود به خوبي آنها را نواخت. اگر چه قطعا در اين زمان مورد تعميرات اساسي و شايد حتي بازسازي قرار گرفتهاند. موردي كه در اينجا وجود دارد اين است كه، از تقريبا صدسال پيش تاكنون تكنولوژي ساخت پيانوهاي آكوستيك تغيير آنچناني نداشته، بنابراين با فرسوده شدن هر بخش يا قطعه م?